Mình từng có cô bạn thân, sau khi sinh bé đầu lòng, cô ấy đứng trước hàng loạt lựa chọn biện pháp tránh thai. Từ uống thuốc, cấy que đến đặt vòng, mỗi phương án đều khiến cô ấy băn khoăn “Liệu có ảnh hưởng gì không?”, “Có gây ra tác hại gì không?”. Thú thật, mình cũng từng tò mò về việc đặt vòng tránh thai có hại gì không và nên lưu ý điều gì để vừa an toàn vừa thoải mái. Vậy nên, trong bài viết này, mình mong muốn chia sẻ tất tần tật thông tin xoay quanh câu chuyện đặt vòng: Từ cơ chế hoạt động, các dạng vòng phổ biến, tác hại của đặt vòng tránh thai, những biến chứng có thể xảy ra, cho đến những mẹo hữu ích để chị em có trải nghiệm “êm ái” nhất. Đây là góc nhìn chân thực, chắt lọc từ những trải nghiệm và kiến thức mà mình tích lũy qua thời gian. Mong rằng, bạn đọc sẽ tìm thấy sự hữu ích trong từng dòng chia sẻ.
1. Đặt Vòng Tránh Thai Là Gì?
Vòng tránh thai là một dụng cụ nhỏ, thường có hình chữ T, được đưa vào tử cung nhằm ngăn cản tinh trùng gặp trứng. Cách thức hoạt động của vòng cũng khá thú vị. Nói một cách dễ hiểu, vòng được “an cư” bên trong tử cung, tạo ra cơ chế khiến tinh trùng khó xâm nhập hoặc ngăn trứng làm tổ, từ đó giảm thiểu khả năng thụ thai.
Trên thị trường có hai loại chính mà nhiều người vẫn thường nghe đến: vòng tránh thai đồng và vòng tránh thai nội tiết. Vòng đồng sử dụng chất đồng (Cu) để tác động lên môi trường tử cung, khiến tinh trùng bị ức chế. Trong khi đó, vòng nội tiết sẽ giải phóng lượng nhỏ hormone vào cơ thể, giúp kiểm soát quá trình rụng trứng và ngăn cản việc thụ tinh. Sự đa dạng này giúp chị em có nhiều lựa chọn phù hợp với cơ địa của mình.
Nhiều người đặt câu hỏi: Vòng tránh thai có đau không? Cảm giác đau, nếu có, thường diễn ra tức thời hoặc khó chịu nhẹ ở thời gian đầu, khi cơ thể đang làm quen với dụng cụ lạ. Điều này tùy thuộc vào ngưỡng chịu đau của mỗi người. Có người chỉ hơi tức bụng, có người lại cảm thấy hoàn toàn bình thường sau vài giờ.
Ảnh trên: Đặt vòng tránh thai
2. Đặt Vòng Tránh Thai Có Hại Gì Không?
Đây có lẽ là câu hỏi nhức nhối nhất. Mình cũng từng thắc mắc: Liệu tác hại của đặt vòng tránh thai có đáng sợ như mình vẫn hay nghe đồn đoán? Thực tế, đặt vòng là thủ thuật được xem là khá an toàn, hiệu quả tránh thai cao, ít phiền phức vì không cần nhớ uống thuốc hằng ngày. Tuy vậy, bất kỳ can thiệp nào vào cơ thể cũng tiềm ẩn những mặt trái. Nói cách khác, không thể phủ nhận nguy cơ tác dụng phụ của vòng tránh thai và những rủi ro khác.
Một số người có thể gặp tình trạng chảy máu nhiều hơn trong kỳ kinh nguyệt, khiến họ lo lắng. Một số khác có thể thấy đau lưng hoặc chuột rút gia tăng. Vấn đề “chậm kinh” hay rối loạn kinh nguyệt cũng không quá xa lạ, đặc biệt với vòng nội tiết. Có những trường hợp hiếm hoi, người dùng vòng đồng bị dị ứng với chất đồng và dẫn đến viêm nhiễm. Khi nhắc đến tác hại của đặt vòng tránh thai, chúng ta không thể bỏ qua nguy cơ lệch vòng hoặc vòng bị đẩy ra ngoài, gây khó chịu và bất tiện. Còn nếu bạn nghe ai đó kể câu chuyện “bị thủng tử cung vì đặt vòng” thì cần hiểu rằng đây là ca cực hiếm, phần lớn do kỹ thuật bác sĩ hoặc cơ địa cá biệt.
Điều này không có nghĩa là vòng tránh thai là “tội đồ”. Với những chị em phù hợp, vòng vẫn là bạn đồng hành cực kỳ hiệu quả. Tuy nhiên, để an tâm, trước khi quyết định nên trò chuyện với bác sĩ, tìm hiểu tỉ mỉ, thậm chí đặt ra hàng loạt câu hỏi: Mình nên chọn loại vòng nào? Phù hợp nhất với tuổi, tình trạng sức khỏe, cơ địa ra sao? Có gặp biến chứng khi đặt vòng tránh thai không? Và quan trọng, mình phải chuẩn bị tâm lý ra sao để vượt qua nỗi lo lắng không đáng có.
3. Các Dấu Hiệu Có Thể Gặp Sau Khi Đặt Vòng
Trước hết, không phải ai cũng gặp dấu hiệu khó chịu, nhưng nếu bạn cảm thấy lo lắng, hãy lắng nghe cơ thể mình. Mình từng nghe cô bạn kể về việc bị ra máu sau đặt vòng trong vài ngày, kèm theo cảm giác chuột rút nhẹ ở bụng dưới. Đây là hiện tượng không hiếm, có thể diễn ra khoảng 1-2 tuần đầu. Một số dấu hiệu khác như đau lưng nhẹ, cảm giác cộm, đụng chạm khi quan hệ tình dục (tuy nhiên, điều này đôi khi xuất phát từ tâm lý vì sợ vòng bị lệch hoặc gây tổn thương).
Nếu thấy ra máu ồ ạt, đau bụng dữ dội, sốt hoặc khí hư có mùi bất thường thì không nên chủ quan. Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo vòng bị lệch, nhiễm trùng hoặc những biến chứng khi đặt vòng tránh thai cần được xử lý sớm. Khi đó, đến gặp bác sĩ là cách an toàn nhất.
Mình luôn tự nhắc mình, sau khi đặt vòng hay bất cứ can thiệp nào, không nên chủ quan. Việc tái khám định kỳ, theo chỉ dẫn của nhân viên y tế, là rất quan trọng. Đó là thời điểm kiểm tra vòng có lệch hay không, xem tử cung có phản ứng lạ hay không, và quan trọng là kịp thời điều chỉnh khi cần.
4. Những Trường Hợp Không Nên Đặt Vòng
Ảnh trên: Phụ nữ đang viêm nhiễm phụ khoa nặng, hoặc gặp các vấn đề về tử cung, cổ tử cung (như polyp, u xơ lớn) thường được khuyến nghị trì hoãn cho đến khi điều trị ổn định.
Không phải cứ muốn là đặt vòng được ngay. Nhiều người nói có nên đặt vòng tránh thai hay không, phải xem sức khỏe của mình ra sao. Ví dụ, phụ nữ đang viêm nhiễm phụ khoa nặng, hoặc gặp các vấn đề về tử cung, cổ tử cung (như polyp, u xơ lớn) thường được khuyến nghị trì hoãn cho đến khi điều trị ổn định. Trường hợp bị dị ứng đồng cũng cần cân nhắc loại vòng khác, thường là vòng nội tiết.
Ngoài ra, nếu bạn mới sinh thường thì cũng nên chờ đến khi tử cung co hồi hoàn toàn, thông thường sau khoảng 6-8 tuần mới tính đến chuyện đặt vòng. Còn nếu vừa sinh mổ, thời gian chờ có thể kéo dài lâu hơn để tránh áp lực lên sẹo mổ.
Một số người chia sẻ kinh nghiệm đặt vòng tránh thai rằng, trước khi đặt vòng nên khám phụ khoa, siêu âm xem tử cung có đặc điểm gì bất thường không, như vậy sẽ phòng ngừa được nhiều rủi ro. Nếu mọi thứ ổn, bác sĩ sẽ kê hẹn lịch làm thủ thuật, đảm bảo vô trùng, thao tác nhanh gọn, giúp bạn đỡ lo sợ.
5. Lưu Ý Trước Và Sau Khi Đặt Vòng Để An Toàn
Là người từng “hộ tống” bạn đến bệnh viện đặt vòng, mình rút ra vài kinh nghiệm nho nhỏ để chị em có tâm thế nhẹ nhàng hơn. Đầu tiên, đừng quên vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đến nơi đặt vòng với tinh thần thoải mái. Nếu lo lắng quá, có thể uống một cốc sữa ấm hoặc nghe nhạc thư giãn. Trước khi đặt, bác sĩ thường cho bạn kiểm tra phụ khoa, siêu âm tử cung. Bạn đừng ngại ngần hỏi rõ ràng về quy trình. Việc hiểu rõ mọi thứ đôi khi khiến nỗi sợ tan biến.
Sau khi đặt xong, cần kiêng quan hệ tình dục ít nhất 5-7 ngày để tử cung làm quen với vòng. Nếu thấy hơi đau tức, có thể chườm ấm bụng dưới, nghỉ ngơi nhiều hơn. Điều quan trọng là tái khám đúng hẹn. Nhiều người do chủ quan nên khi xảy ra tác dụng phụ của vòng tránh thai lại phát hiện trễ, phải tháo vòng hoặc xử lý phức tạp hơn. Trong 1-2 tháng đầu, có thể kỳ kinh thay đổi hoặc lượng máu kinh tăng giảm thất thường. Điều đó chưa hẳn là đáng lo, nhưng vẫn cần theo dõi.
Việc giữ vệ sinh vùng kín đúng cách cũng rất cần thiết. Không thụt rửa sâu, dùng dung dịch phù hợp, lau khô sau khi vệ sinh để phòng ngừa viêm nhiễm. Khi bạn quan sát thấy khí hư đổi màu hay có mùi lạ, nên đi khám sớm, bởi đó có thể là dấu hiệu viêm nhiễm hoặc tác hại của đặt vòng tránh thai xuất hiện do cơ thể phản ứng.
6. Vòng Tránh Thai Và Đời Sống Tình Dục
“Nếu đặt vòng, chuyện chăn gối có bị ảnh hưởng không?” Đây là thắc mắc lớn mà bất cứ ai cũng có thể nghĩ đến. Mình luôn tin rằng: Tình dục cũng giống như một chuyến phiêu lưu cần sự thoải mái, hưng phấn về cả thể chất lẫn tinh thần. Vậy thì vòng tránh thai có làm mất đi sự hứng khởi ấy không? Câu trả lời phụ thuộc vào chính bạn và đối tác.
Một số cặp đôi lo rằng “vòng có cộm hay tổn thương ‘cậu nhỏ’ không?” Thực tế, nếu đặt đúng cách, vòng nằm cao trong tử cung, dĩ nhiên không chạm trực tiếp vào dương vật. Cảm giác “vướng” có thể do sợi dây vòng thò ra ngoài cổ tử cung, nhưng bác sĩ thường cắt dây cho vừa đủ, không quá dài. Chuyện “cộm” sẽ giảm dần khi cơ thể đã hoàn toàn thích nghi.
Mặt khác, có người lại kể rằng, khi hết lo “vỡ kế hoạch”, họ thậm chí còn thoải mái hơn, dễ đạt khoái cảm hơn. Tất nhiên, để đạt được điều này, bạn nên tuân thủ các chỉ dẫn của bác sĩ, đi tái khám thường xuyên, trao đổi cởi mở với bạn đời.
7. Phương Án Hỗ Trợ Tránh Thai Khác
Ảnh trên: bao cao su mỏng bcs sagami 0.01
Không phải ai cũng sẵn sàng lựa chọn vòng. Có người cảm thấy lo sợ tác hại của đặt vòng tránh thai, không thích can thiệp vào tử cung, hoặc đơn giản là có tiền sử bệnh lý không phù hợp. Khi đó, vẫn còn nhiều phương án khác như uống thuốc tránh thai (hằng ngày hoặc khẩn cấp), cấy que, dùng bao cao su, hoặc ngay cả việc đặt màng ngăn âm đạo. Mỗi biện pháp đều có ưu và nhược điểm riêng.
Nếu đang trong quá trình tìm hiểu, mình thấy đa phần bác sĩ khuyên chị em nên cân nhắc dùng bao cao su vì vừa phòng tránh thai vừa ngăn nguy cơ lây nhiễm qua đường tình dục. Nói về kinh tế và sự tiện lợi, bao cao su cũng không quá phức tạp, chỉ cần chọn đúng kích cỡ, thương hiệu uy tín. Nếu cảm thấy băn khoăn về chất lượng, mình có một gợi ý nho nhỏ rằng bạn có thể tìm đến các địa chỉ bán bao cao su chính hãng. Nhiều cặp đôi vẫn chia sẻ với nhau “để cho quan hệ tình dục thăng hoa, có thể dùng một số sản phẩm như bao cao su ngăn ngừa thai, và thật tuyệt khi mua ở nơi đáng tin cậy”. Nghe đâu họ từng ghé qua Quân Tử Nhỏ – một shop người lớn uy tín, tư vấn tận tâm và giao hàng kín đáo, nên bạn có thể tham khảo nếu quan tâm.
8. Làm Gì Khi Xảy Ra Biến Chứng?
Nếu chẳng may gặp những dấu hiệu bất thường như đau bụng dưới dữ dội, sốt cao, khí hư có mùi hôi, chảy máu ồ ạt, bạn cần đi khám ngay. Đây có thể là biểu hiện của tác hại của đặt vòng tránh thai khi vòng lệch, tử cung bị thương tổn hoặc viêm nhiễm. Đừng ngần ngại tháo vòng nếu bác sĩ khuyến cáo cần tháo. Nhiều chị em sợ “nếu tháo, mình lại tốn công đặt vòng mới?”, nhưng sức khỏe quan trọng hơn rất nhiều.
Đôi khi, việc tháo vòng rồi điều trị ổn định, sau đó có thể đặt vòng trở lại, miễn là bạn đảm bảo tuân theo hướng dẫn y tế. Điều quan trọng là lắng nghe cơ thể, không gượng ép và không chủ quan.
9. Tâm Lý Và Quan Điểm Cá Nhân Về Việc Đặt Vòng
Qua nhiều cuộc trò chuyện với bạn bè, mình nhận thấy mỗi người có câu chuyện riêng về kinh nghiệm đặt vòng tránh thai. Có người cực kỳ hợp, vừa đặt xong, vài ngày sau là quên mất sự tồn tại của nó, cuộc sống vẫn nhẹ nhàng trôi qua. Lại có người không hợp, gặp tác dụng phụ của vòng tránh thai, phải tháo vòng ra sau vài tháng. Thành ra, quyết định đặt hay không đặt vòng phụ thuộc vào sức khỏe, vào cảm nhận cơ thể.
Bản thân mình nghĩ rằng, không có biện pháp tránh thai nào là hoàn hảo 100%. Bên cạnh tác hại của đặt vòng tránh thai, việc uống thuốc cũng có nguy cơ rối loạn nội tiết, cấy que có thể gây tác dụng phụ, bao cao su thì phải đảm bảo cách sử dụng đúng, không bị rách… Vậy nên, hiểu rõ cơ thể và tìm đến bác sĩ để được tư vấn cá nhân hóa là bí quyết tối ưu.
Sự an toàn đôi khi nằm ở việc bạn trang bị đủ kiến thức, chuẩn bị tinh thần kỹ lưỡng và hiểu rằng “không có lựa chọn nào là đúng tuyệt đối với tất cả”. Mình luôn tin vào việc mỗi cá nhân có quyền lựa chọn phương pháp phù hợp nhất. Đừng quá lo lắng, nhưng cũng đừng chủ quan. Hãy cứ nhẹ nhàng đối diện, tự tin lắng nghe nhịp điệu cơ thể để đưa ra quyết định đúng đắn nhất.
Vậy, đặt vòng tránh thai có hại gì không? Câu trả lời là có những rủi ro nhất định, nhưng nếu tìm hiểu cẩn thận, chọn bác sĩ giàu kinh nghiệm, tuân thủ quy trình vệ sinh, tái khám đầy đủ thì vòng vẫn là một phương án hiệu quả và tương đối an toàn. Quan trọng, hãy nhớ rằng “bất kỳ biện pháp tránh thai nào cũng cần được tìm hiểu kỹ và có sự đồng hành của y bác sĩ”.
Mong rằng những chia sẻ trong bài viết này sẽ phần nào giúp bạn có cái nhìn toàn diện về việc đặt vòng, từ lợi ích, tác hại của đặt vòng tránh thai cho đến cách chăm sóc bản thân sau khi thực hiện thủ thuật. Và nếu bạn vẫn còn chút băn khoăn, đừng ngại trao đổi với chuyên gia y tế. Bởi suy cho cùng, sức khỏe sinh sản là chuyện cần được quan tâm và trân trọng, để mỗi phút giây gần gũi của bạn trở nên ngọt ngào, thăng hoa và trọn vẹn nhất. Chúc bạn luôn tự tin và an yên trên hành trình khám phá và thấu hiểu cơ thể mình!