Tác Hại của Đặt Vòng Tránh Thai: Thông Tin, Phân Loại, Tác Dụng Phụ và Cách Xử Lý

Đặt vòng tránh thai là một thủ thuật y tế đưa một dụng cụ nhỏ vào tử cung để ngăn ngừa việc mang thai ngoài ý muốn. Theo Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), dù là phương pháp ngừa thai hiệu quả cao và tác dụng kéo dài, việc can thiệp này vẫn tiềm ẩn những tác dụng phụ và nguy cơ nhất định, do đó việc tìm hiểu kỹ các tác hại của đặt vòng tránh thai là vô cùng cần thiết.

Sự khác biệt về tác dụng phụ của vòng tránh thai chủ yếu đến từ việc phân loại chúng thành hai nhóm chính: vòng tránh thai chứa hormone và vòng tránh thai chứa đồng. Mỗi loại có cơ chế hoạt động riêng, dẫn đến những phản ứng khác nhau của cơ thể, từ đó quyết định các tác dụng phụ mà người dùng có thể gặp phải.

Mặc dù hiếm gặp, một số tác hại của đặt vòng tránh thai ở mức độ nghiêm trọng có thể xảy ra, bao gồm thủng tử cung, tăng nguy cơ viêm vùng chậu (PID) và thai ngoài tử cung. Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS), việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường là yếu-tố-quan-trọng để xử lý kịp thời và phòng tránh biến chứng.

Việc xử lý các tác dụng phụ từ vòng tránh thai đòi hỏi sự theo dõi chặt chẽ và tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa. Các biện pháp có thể bao gồm sử dụng thuốc, điều chỉnh lối sống, hoặc cân nhắc tháo vòng và lựa chọn một phương pháp ngừa thai thay thế phù hợp hơn với cơ địa và tình trạng sức khỏe.

1. Vòng Tránh Thai Là Gì và Cơ Chế Hoạt Động Như Thế Nào?

Ảnh trên: Đặt vòng tránh thai

Vòng tránh thai (Intrauterine Device – IUD) là một dụng cụ nhỏ được đặt vào trong tử cung để ngăn ngừa mang thai, có hiệu quả bảo vệ kéo dài từ 3 đến 10 năm tùy loại (Theo Mayo Clinic, 2023). Đây là một phương pháp ngừa thai có khả năng phục hồi hoàn toàn khả năng sinh sản sau khi tháo vòng.

Cơ chế hoạt động của vòng tránh thai phụ thuộc vào từng loại cụ thể.

Vòng tránh thai chứa đồng: Vòng tránh thai bằng đồng giải phóng các ion đồng vào tử cung, tạo ra một phản ứng viêm nhẹ. Môi trường này gây độc cho tinh trùng và trứng, ngăn cản sự thụ tinh (Theo Johns Hopkins Medicine, 2022). Vòng đồng không chứa hormone và có thể được sử dụng như một biện pháp tránh thai khẩn cấp.

Vòng tránh thai nội tiết: Vòng tránh thai này giải phóng một lượng nhỏ hormone progestin (levonorgestrel) mỗi ngày. Hormone này làm đặc chất nhầy ở cổ tử cung, ngăn không cho tinh trùng gặp trứng, đồng thời làm mỏng lớp niêm mạc tử cung để trứng đã thụ tinh (nếu có) khó làm tổ (Theo ACOG, 2023).

Việc lựa chọn giữa hai loại vòng tránh thai này sẽ dựa trên tình trạng sức khỏe và nhu cầu của mỗi người. Tiếp theo, việc tìm hiểu về phân loại cụ thể sẽ giúp nhận diện rõ hơn các tác dụng phụ tiềm ẩn.

2. Phân Loại Vòng Tránh Thai Phổ Biến Hiện Nay?

Ảnh trên: Phân biệt các loại vòng tránh thai

Vòng tránh thai được phân loại thành hai nhóm chính dựa trên thành phần hoạt tính của chúng, bao gồm vòng tránh thai chứa đồng và vòng tránh thai chứa nội tiết tố.

2.1. Vòng Tránh Thai Chứa Đồng (Copper IUD)

Vòng tránh thai chứa đồng là loại vòng không chứa hormone, được làm từ nhựa dẻo và có quấn dây đồng quanh thân (Theo NHS, 2023). Loại phổ biến nhất là Paragard (TCu380A), có hiệu quả ngừa thai lên đến 10-12 năm.

Cơ chế hoạt động: Giải phóng ion đồng, tạo ra môi trường không thuận lợi cho tinh trùng.

Ưu điểm: Hiệu quả ngay lập tức, không ảnh hưởng đến hormone tự nhiên của cơ thể.

Nhược điểm: Có thể làm kinh nguyệt ra nhiều hơn, kéo dài hơn và gây đau bụng kinh dữ dội hơn, đây là một trong những tác hại của đặt vòng tránh thai loại đồng thường gặp nhất (Theo Cleveland Clinic, 2022).

2.2. Vòng Tránh Thai Chứa Nội Tiết Tố (Hormonal IUD)

Vòng tránh thai nội tiết giải phóng hormone progestin (levonorgestrel) để ngăn ngừa thai (Theo WHO, 2023). Các thương hiệu phổ biến bao gồm Mirena, Kyleena, Liletta, và Skyla, với thời gian hiệu quả từ 3 đến 8 năm.

Cơ chế hoạt động: Làm đặc chất nhầy cổ tử cung và làm mỏng niêm mạc tử cung.

Ưu điểm: Thường làm giảm lượng máu kinh và giảm đau bụng kinh, một số người dùng có thể vô kinh.

Nhược điểm: Có thể gây ra các tác dụng phụ liên quan đến hormone như đau đầu, nổi mụn, thay đổi tâm trạng.

Sự khác biệt trong cơ chế hoạt động của hai loại vòng này dẫn đến những tác dụng phụ đặc trưng, một yếu tố cần được cân nhắc kỹ lưỡng.

3. Các Tác Dụng Phụ Thường Gặp Sau Khi Đặt Vòng Tránh Thai Là Gì?

Ảnh trên: Một số tác dụng phụ có thể xảy ra

Sau khi đặt vòng tránh thai, cơ thể có thể gặp một số tác dụng phụ phổ biến khi tử cung dần thích nghi với sự hiện diện của dụng cụ mới (Theo ACOG, 2023). Các triệu chứng này thường ở mức độ nhẹ, khác với các tác hại của đặt vòng tránh thai ở mức độ nghiêm trọng.

Đau và chuột rút: Cảm giác đau nhẹ hoặc chuột rút ở vùng bụng dưới là phản ứng thường gặp ngay sau khi đặt và có thể kéo dài trong vài ngày hoặc vài tuần. Mức độ đau thường tương tự như đau bụng kinh.

Chảy máu bất thường: Ra máu lấm tấm hoặc chảy máu không đều giữa các kỳ kinh là hiện tượng phổ biến trong 3-6 tháng đầu tiên. Tình trạng này xảy ra ở cả người dùng vòng đồng và vòng nội tiết.

Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt:

Với vòng đồng: Kinh nguyệt có thể ra nhiều hơn 20-50%, kéo dài hơn và đau bụng dữ dội hơn so với trước đây (Nghiên cứu đăng trên tạp chí Contraception, 2021).

Với vòng nội tiết: Kinh nguyệt thường ít hơn, nhẹ hơn và ngắn hơn. Khoảng 20% người dùng vòng Mirena có thể bị vô kinh sau một năm sử dụng (Theo nhà sản xuất Bayer, 2023).

Tiết dịch âm đạo nhiều hơn: Một số phụ nữ ghi nhận sự gia tăng lượng dịch tiết âm đạo, nhưng thường không có mùi và không gây ngứa.

Những tác dụng phụ này được xem là bình thường trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, nếu chúng kéo dài, việc tham khảo ý kiến bác sĩ là cần thiết.

4. Những Tác Hại của Đặt Vòng Tránh Thai Nào Được Xem Là Nghiêm Trọng?

Ảnh trên: Một số rủi ro có thể xảy ra

Mặc dù vòng tránh thai được coi là an toàn, việc hiểu rõ các tác hại của đặt vòng tránh thai tiềm ẩn nhưng nghiêm trọng giúp người dùng nhận biết dấu hiệu kịp thời.

4.1. Vòng Bị Tụt hoặc Di Chuyển

Vòng tránh thai có thể bị đẩy ra khỏi tử cung (tụt vòng) một phần hoặc hoàn toàn, với tỷ lệ khoảng 2-10% trong năm đầu tiên (Theo ACOG, 2023). Khi vòng bị di chuyển khỏi vị trí chính xác, hiệu quả ngừa thai sẽ giảm đáng kể. Bạn có thể tự kiểm tra dây vòng hàng tháng để đảm bảo nó vẫn ở đúng vị trí.

4.2. Thủng Tử Cung

Đây là một biến chứng hiếm gặp, xảy ra khi vòng tránh thai đâm xuyên qua thành tử cung trong quá trình đặt, với tỷ lệ khoảng 1 trên 1.000 ca (Theo NHS, 2023). Nguy cơ cao hơn ở những phụ nữ vừa sinh con hoặc đang cho con bú. Thủng tử cung có thể gây đau, chảy máu và cần phải phẫu thuật để lấy vòng ra.

4.3. Viêm Vùng Chậu (PID)

Nguy cơ mắc bệnh viêm vùng chậu (PID) cao hơn một chút trong 20 ngày đầu sau khi đặt vòng, nếu người phụ nữ có sẵn các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) như Chlamydia hoặc lậu (Theo CDC, 2022). PID là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng ở cơ quan sinh sản và có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nếu không được điều trị.

4.4. Mang Thai Ngoài Tử Cung

Nếu việc ngừa thai bằng IUD thất bại và bạn có thai, nguy cơ mang thai ngoài tử cung sẽ cao hơn so với bình thường (Theo Mayo Clinic, 2023). Thai ngoài tử cung là tình trạng trứng được thụ tinh làm tổ bên ngoài tử cung. Đây là một tình trạng y tế khẩn cấp, cần được can thiệp ngay lập tức.

5. Đối Tượng Nào Không Nên Đặt Vòng Tránh Thai?

Việc đặt vòng tránh thai chống chỉ định với một số đối tượng có tình trạng sức khỏe hoặc bệnh lý nhất định (Theo WHO, 2022). Điều này nhằm giảm thiểu rủi ro và ngăn ngừa các tác hại của đặt vòng tránh thai có thể trở nên nghiêm trọng hơn trên cơ địa không phù hợp.

Các trường hợp không nên đặt vòng tránh thai bao gồm:

Đang mang thai hoặc nghi ngờ có thai: Đặt vòng khi đang mang thai có thể gây nguy hiểm.

Bất thường cấu trúc tử cung: Các dị tật tử cung bẩm sinh hoặc u xơ tử cung lớn làm biến dạng lòng tử cung.

Viêm vùng chậu (PID) cấp tính hoặc có tiền sử PID gần đây.

Đang mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) chưa được điều trị.

Ung thư cổ tử cung hoặc ung thư nội mạc tử cung.

Chảy máu âm đạo bất thường chưa rõ nguyên nhân.

Dị ứng với đồng (đối với vòng đồng).

Bệnh Wilson (rối loạn di truyền gây tích tụ đồng).

6. Cần Làm Gì Khi Gặp Tác Dụng Phụ Của Vòng Tránh Thai?

Khi gặp tác dụng phụ, bước đầu tiên là xác định mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và liên hệ với bác sĩ để được tư vấn (Theo ACOG, 2023). Không tự ý xử lý hoặc tháo vòng tại nhà.

Đối với đau và chuột rút nhẹ: Có thể sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen. Chườm ấm vùng bụng dưới cũng giúp làm dịu cơn đau.

Đối với chảy máu bất thường: Theo dõi lượng máu và tần suất. Nếu tình trạng kéo dài hơn 6 tháng hoặc ra máu quá nhiều, cần đi khám ngay.

Kiểm tra dây vòng định kỳ: Sau mỗi kỳ kinh, bạn nên tự kiểm tra dây vòng để đảm bảo vòng không bị di chuyển.

Thăm khám bác sĩ ngay lập-tức, nếu xuất hiện các dấu hiệu sau (Theo NHS, 2023):

Ảnh trên: Đến gặp bác sĩ

Đau bụng dưới dữ dội, liên tục.

Sốt hoặc ớn lạnh không rõ nguyên nhân.

Dịch âm đạo có mùi hôi hoặc màu sắc lạ.

Đau khi quan hệ tình dục.

Không tìm thấy dây vòng hoặc cảm thấy phần nhựa cứng của vòng.

7. Biện Pháp Thay Thế Vòng Tránh Thai An Toàn và Hiệu Quả?

Ảnh trên: Các biện pháp an toàn có thể tham khảo

Khi vòng tránh thai không phải là lựa chọn phù hợp, có nhiều biện pháp thay thế an toàn và hiệu quả khác. Việc lựa chọn phụ thuộc vào lối sống, sức khỏe và mức độ chủ động mà bạn mong muốn.

Các phương pháp thay thế phổ biến bao gồm:

Thuốc tránh thai hàng ngày: Hiệu quả cao khi sử dụng đúng cách.

Que cấy tránh thai: Tác dụng trong 3 năm.

Bao cao su: Là phương pháp duy nhất vừa giúp ngừa thai, vừa bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs).

Trong số các lựa chọn trên, bao cao su nổi bật vì tính tiện lợi và không can thiệp vào nội tiết tố. Tuy nhiên, việc lựa chọn sản phẩm chất lượng là vô cùng quan trọng. Nếu bạn đang tìm kiếm một nơi cung cấp các giải pháp an toàn và riêng tư, Quân Tử Nhỏ là một địa chỉ uy tín hàng đầu. Với hơn 100.000 khách hàng đã tin tưởng, shop cam kết cung cấp sản phẩm chính hãng, tư vấn tận tâm và giao hàng siêu kín đáo, bảo vệ tuyệt đối sự riêng tư của bạn.

8. Trải Nghiệm Thực Tế Từ Người Dùng 

Kinh nghiệm từ cộng đồng giúp mang lại góc nhìn đa chiều về các phương pháp tránh thai.

Chị Minh Anh (28 tuổi, Hà Nội) mua hàng của Quân Tử Nhỏ đã phát biểu: “Sau khi tháo vòng vì không hợp, mình và chồng chuyển sang dùng bao cao su. Mình thấy thoải mái hơn hẳn vì không còn lo lắng về tác dụng phụ của hormone. Mua hàng ở Quân Tử Nhỏ rất yên tâm, giao hàng nhanh mà gói hàng kín đáo.”

Anh Quốc Bảo (32 tuổi, TP.HCM) mua hàng của Quân Tử Nhỏ đã phát biểu: “Vợ mình khá nhạy cảm nên không dùng được thuốc tránh thai. Chúng tôi quyết định dùng bao cao su và thấy đây là lựa chọn tốt nhất. Sản phẩm ở Quân Tử Nhỏ đa dạng, chất lượng đảm bảo, giúp đời sống vợ chồng vừa an toàn vừa thăng hoa hơn.”

9. Các Câu Hỏi Thường Gặp về Tác Hại của Đặt Vòng Tránh Thai 

Đặt vòng tránh thai có gây đau không?

Quá trình đặt vòng có thể gây ra cảm giác khó chịu hoặc đau nhói, nhưng thường chỉ kéo dài vài phút. Bác sĩ có thể khuyên dùng thuốc giảm đau trước khi thực hiện thủ thuật (Theo ACOG, 2023).

Đặt vòng có ảnh hưởng đến việc quan hệ tình dục không?

Vòng tránh thai không ảnh hưởng đến khoái cảm hay quá trình quan hệ tình dục. Nếu cảm thấy đau hoặc dây vòng gây vướng, hãy đi khám để kiểm tra vị trí (Theo NHS, 2023).

Đặt vòng tránh thai có gây tăng cân không?

Các nghiên cứu chưa tìm thấy bằng chứng thuyết phục cho thấy vòng tránh thai nội tiết gây tăng cân đáng kể. Vòng tránh thai bằng đồng hoàn toàn không gây tăng cân (Nghiên cứu trên tạp chí The European Journal of Contraception & Reproductive Health Care, 2021).

Sau khi đặt vòng bao lâu thì có thể quan hệ?

Với vòng đồng, bạn có thể quan hệ ngay. Với vòng nội tiết, bạn cần đợi 7 ngày để vòng phát huy tác dụng, trừ khi bạn đặt vòng trong 7 ngày đầu của chu kỳ kinh (Theo CDC, 2022).

Ai không nên đặt vòng tránh thai?

Những người đang mang thai, bị dị tật tử cung, viêm vùng chậu cấp tính, ung thư cổ tử cung hoặc dị ứng với đồng (đối với vòng đồng) không nên đặt vòng tránh thai (Theo WHO, 2022).

Làm sao để biết vòng tránh thai không hợp?

Các dấu hiệu cho thấy vòng không hợp bao gồm đau bụng dữ dội kéo dài, chảy máu rất nhiều và liên tục sau 6 tháng, hoặc các tác dụng phụ của hormone không cải thiện (Theo Mayo Clinic, 2023).

Tháo vòng tránh thai có đau và có ảnh hưởng gì không?

Thủ thuật tháo vòng thường nhanh và ít đau hơn so với khi đặt. Khả năng sinh sản sẽ trở lại bình thường gần như ngay lập tức sau khi tháo vòng (Theo ACOG, 2023).

Vòng tránh thai có thể gây vô sinh không?

Vòng tránh thai không gây vô sinh. Nguy cơ vô sinh chỉ có thể xảy ra nếu bạn bị viêm vùng chậu (PID) nghiêm trọng và không được điều trị, một biến chứng rất hiếm gặp (Theo ACOG, 2023).

Đặt vòng tránh thai có làm tăng nguy cơ ung thư không?

Vòng tránh thai nội tiết có thể làm giảm nguy cơ ung thư nội mạc tử cung và ung thư buồng trứng. Vòng tránh thai không làm tăng nguy cơ ung thư vú (Nghiên cứu từ American Cancer Society, 2022).

Chi phí đặt vòng tránh thai là bao nhiêu?

Chi phí đặt vòng tránh thai có sự chênh lệch tùy thuộc vào loại vòng, cơ sở y tế (công lập hay tư nhân) và các dịch vụ đi kèm như khám và siêu âm.

10. Kết Luận

Tổng kết lại, tác hại của đặt vòng tránh thai là một yếu tố quan trọng cần cân nhắc bên cạnh hiệu quả ngừa thai vượt trội của phương pháp này. Từ những tác dụng phụ phổ biến đến các biến chứng hiếm gặp, việc trang bị đầy đủ kiến thức sẽ giúp phụ nữ đưa ra lựa chọn sáng suốt và an toàn cho sức khỏe sinh sản.

Thông điệp cuối cùng là hãy luôn đối thoại cởi mở với các chuyên gia y tế. Một quyết định được đưa ra dựa trên sự hiểu biết và tư vấn chuyên môn sẽ giúp bạn lựa chọn được phương pháp ngừa thai phù hợp nhất, đảm bảo an toàn và mang lại sự an tâm trong cuộc sống.