Mình nhớ lần đầu sau sinh, khi bé vừa tròn 2 tháng tuổi, mẹ chồng mình đã thì thầm: “Cho con bú có cần tránh thai không con? Nhớ cẩn thận nhé, kẻo lại dính bầu nhanh lắm”. Câu hỏi này không khỏi khiến mình giật mình, bởi trước đó, mình cứ nghĩ rằng thời gian sau sinh, đặc biệt khi đang cho con bú, có thể sẽ “an toàn” hơn mà không cần dùng biện pháp bảo vệ. Nhưng, mình đã lầm. Thực tế, người mẹ vẫn có khả năng mang thai khá cao, dù đang cho bé bú. Và điều này dẫn đến nhu cầu tìm hiểu về thuốc tránh thai chỉ chứa progestin – một loại thuốc mà rất nhiều chị em tìm tới để chủ động hơn trong việc kế hoạch hóa gia đình. Bài viết dưới đây chia sẻ thật tỉ mỉ, từ chính kinh nghiệm bản thân và sự tìm tòi kỹ lưỡng, giúp bất kỳ ai cũng có thể hiểu rõ loại thuốc này, cũng như biết cách sử dụng an toàn cho cả mẹ và bé.
1. Thuốc Uống Tránh Thai Chỉ Chứa Progestin Là Gì?
Nhiều người hay nhầm lẫn giữa thuốc tránh thai kết hợp (chứa cả estrogen và progestin) và thuốc tránh thai chỉ chứa progestin. Vậy, loại thuốc chỉ chứa duy nhất hormone progestin này có gì đặc biệt?
Thuốc tránh thai loại này thường được gọi là “mini-pill” trong một số tài liệu nước ngoài. Nó được thiết kế dành riêng cho những người không thích hợp hoặc không muốn dùng estrogen.
Như tên gọi, thành phần chính của thuốc là hormone progestin (không chứa estrogen).
Đây là dòng thuốc được khuyến cáo an toàn cho bà mẹ sau sinh, đặc biệt là mẹ đang cho con bú, bởi hormone này ít ảnh hưởng đến việc tiết sữa hơn so với estrogen.
Nhớ ngày mình loay hoay tìm thuốc uống trong giai đoạn đang nuôi con bằng sữa mẹ, bác sĩ hỏi mình khá kỹ về tiền sử sức khỏe, về ý định có muốn sinh em bé sớm không, rồi mới gợi ý sử dụng thuốc tránh thai chỉ chứa progestin. Họ cũng nói rõ, khi dùng loại này, mình cần kiên nhẫn: vừa theo dõi phản ứng của cơ thể, vừa phải tuân thủ quy tắc uống thuốc rất đều đặn.
Ảnh trên: Thuốc Tránh Thai Chỉ Chứa Progestin
2. Tại Sao Bà Mẹ Đang Cho Con Bú Nên Chọn Thuốc Tránh Thai Chỉ Chứa Progestin?
Có rất nhiều lựa chọn trong thị trường thuốc tránh thai, nhưng vì sao giới chuyên môn thường khuyên mẹ cho con bú nên dùng thuốc tránh thai chỉ chứa progestin?
Thứ nhất, loại thuốc này không ảnh hưởng đáng kể đến lượng sữa. Như mình đã trải nghiệm, mình không bị giảm sữa hay mất sữa trong quá trình sử dụng.
Thứ hai, progestin ít gây các tác động phụ lên tim mạch hoặc nguy cơ hình thành huyết khối tĩnh mạch so với nhóm chứa estrogen.
Thứ ba, nó trả lời cho câu hỏi “cho con bú có cần tránh thai không” một cách rõ ràng: Có, và mẹ hoàn toàn yên tâm nếu dùng thuốc phù hợp.
Dĩ nhiên, chẳng có gì là hoàn hảo. Vẫn có thể xảy ra các tác dụng phụ của thuốc tránh thai như ra máu bất thường, tâm trạng thất thường, nhưng so với nỗi lo mang thai “vượt kế hoạch” quá sớm, việc dùng thuốc có phần nhẹ nhàng hơn.
3. Cách Hoạt Động Của Thuốc Uống Tránh Thai Chỉ Chứa Progestin
Nhiều người tò mò, chỉ với một hormone progestin, làm sao loại thuốc này lại có thể ngăn ngừa thai hiệu quả:
Progestin làm đặc chất nhầy ở cổ tử cung, cản không cho tinh trùng di chuyển vào bên trong.
Progestin thay đổi nội mạc tử cung, khiến trứng khó “làm tổ” hơn.
Ở một số chị em, progestin còn ức chế sự rụng trứng.
Bác sĩ từng nói với mình: “Thuốc này hiền, nhưng bắt buộc phải tuân thủ giờ giấc. Đừng quên uống một ngày nào kẻo mất tác dụng”. Quả thật, “uống không đều” là kẻ thù của các phương pháp tránh thai dạng nội tiết. Khi mình hỏi sâu hơn “sử dụng thuốc tránh thai thế nào để không quên”, bác sĩ khuyên nên hẹn giờ cố định, ví dụ 9h tối hàng ngày chẳng hạn. Nhờ vậy, nồng độ hormone progestin trong cơ thể được duy trì ổn định, tỷ lệ tránh thai cao hơn.
4. Tác Dụng Phụ Thường Gặp
Thuốc tránh thai nào cũng có thể gây tác dụng phụ, kể cả thuốc tránh thai chỉ chứa progestin được xem là khá nhẹ và an toàn. Dưới đây là những biểu hiện thường gặp để mẹ biết cách theo dõi và an tâm phần nào:
Chảy máu âm đạo giữa kỳ kinh hoặc kinh nguyệt không đều. Mình nhớ thời gian đầu uống thuốc, kinh nguyệt của mình đến sớm hơn dự kiến, tuy nhiên sau vài tháng, cơ thể mình mới dần điều hòa trở lại.
Nhức đầu, căng ngực hoặc thay đổi tâm trạng nhẹ. Có lúc mình cáu gắt vô cớ, nhưng cũng chẳng rõ là do thuốc hay do “khủng hoảng” vì bé quấy khóc đêm.
Cảm giác buồn nôn. Không đến mức khủng khiếp, chỉ hơi “lâm râm” khó chịu dạ dày.
Nếu tác dụng phụ nặng nề, mẹ nên tới khám bác sĩ để có hướng điều chỉnh kịp thời. Tuy nhiên, có lẽ cũng cần hiểu rằng, việc dùng nội tiết – dù với ưu điểm của progestin – vẫn là can thiệp vào nội tiết tự nhiên của cơ thể, nên chuyện cơ thể “biểu tình” một chút không phải điều gì quá lạ.
Ảnh trên: Kinh nguyệt không đều.
5. Cách Sử Dụng Thuốc Uống Tránh Thai Chỉ Chứa Progestin Đúng Cách
Thời gian đầu, mình khá “bấn loạn”, không biết bắt đầu từ đâu, uống ra sao. Thế là lại “năn nỉ” bác sĩ hướng dẫn cụ thể từng bước:
Nếu mới sinh được khoảng 6 tuần và bắt đầu có kinh trở lại, nên uống vào ngày đầu tiên của chu kỳ để có hiệu quả tối đa.
Nếu đang trong giai đoạn không có kinh (hoặc kinh chưa đều), bác sĩ có thể chỉ định bắt đầu uống một ngày bất kỳ. Tuy nhiên, trong 2 ngày đầu uống, nên dùng thêm biện pháp tránh thai hỗ trợ (như bao cao su) để đảm bảo an toàn.
Không được bỏ liều. Bỏ một liều cũng có thể khiến mẹ đứng trước nguy cơ “dính” bầu.
Đúng giờ, đúng liều. Đây là quy tắc cốt lõi. Vài tiếng lệch có thể không sao, nhưng đừng để thành nửa ngày hay quên nguyên cả ngày.
Nếu mình hỏi bạn, “lưu ý khi dùng thuốc quan trọng nhất là gì?”, câu trả lời chắc sẽ là “phải cực kỳ đúng giờ”. Mỗi lần nhớ tới chuyện ngày xưa quên uống thuốc, mình cứ sởn da gà, sợ lắm cảnh “dính bầu” bất ngờ.
6. Lưu Ý Khi Sử Dụng Thuốc Tránh Thai Chỉ Chứa Progestin
Như anh xã của mình vẫn hay đùa: “Mới đẻ, con còn nhỏ, còn ti tí, đừng có ‘tham’ con thứ hai sớm nha”. Thế nhưng, để sử dụng thuốc được an toàn, mình cũng áp dụng một số nguyên tắc và lưu ý, mọi người cùng tham khảo nhé:
Khám sức khỏe định kỳ để bảo đảm rằng cơ thể đủ điều kiện dùng thuốc. Nhiều khi chúng ta bỏ qua, tự ý mua thuốc mà không kiểm tra huyết áp, tim mạch.
Tránh lạm dụng hay tự ý đổi thuốc. Có lần mình cảm thấy thuốc này uống hơi khó chịu, muốn chuyển sang thuốc khác. Nhưng sau khi nói chuyện với bác sĩ, mình hiểu ra rằng chuyển đổi cũng phải có quy trình, không thể “tùy hứng”.
Một số loại dược phẩm (thuốc kháng sinh, thuốc chống trầm cảm) có thể tương tác và làm giảm hiệu quả của thuốc tránh thai chỉ chứa progestin. Hãy nói với bác sĩ về tất cả thuốc bạn đang dùng để được hướng dẫn chính xác.
Bảo quản thuốc tránh ẩm, tránh nhiệt độ cao. Lúc trước, mình hay để thuốc trong túi xách, để quên trong ô tô nóng nực. Sau này biết được thuốc có thể giảm chất lượng, nên mình cất ở ngăn tủ mát mẻ thay vì để lung tung.
7. Ưu Nhược Điểm So Với Phương Pháp Khác
Ảnh trên: Đặt vòng tránh thai không tốn công uống thuốc hàng ngày, hiệu quả cao, nhưng có người gặp khó chịu, ra máu rong, thậm chí lệch vòng.
Nhiều mẹ có thể băn khoăn, ngoài thuốc, còn nhiều phương pháp tránh thai khác như đặt vòng, cấy que, dùng bao cao su, mà lại không phải lo chuyện quên uống hàng ngày. Tuy nhiên, mỗi phương pháp đều có thế mạnh và hạn chế riêng:
Đặt vòng tránh thai: Không tốn công uống thuốc hàng ngày, hiệu quả cao, nhưng có người gặp khó chịu, ra máu rong, thậm chí lệch vòng.
Cấy que tránh thai: Hiệu quả cao, có thể sử dụng ngay sau sinh 6 tuần, song một số chị em ra máu bất thường kéo dài, tâm lý e ngại thủ thuật xâm lấn.
Bao cao su: Đơn giản, không tác động nội tiết, song nếu dùng không đúng cách hoặc chất lượng kém có thể rách, tuột.
Thuốc tránh thai chỉ chứa progestin: Uống hàng ngày, hiệu quả tốt cho mẹ đang cho con bú, ít ảnh hưởng nguồn sữa, song bắt buộc uống đúng giờ và đôi lúc xảy ra tác dụng phụ của thuốc tránh thai.
Vậy lựa chọn nào là tốt nhất? Mình nghĩ điều này tùy thuộc vào hoàn cảnh, sức khỏe, thói quen sinh hoạt của mỗi gia đình. Nếu muốn an toàn cho nguồn sữa, sợ ảnh hưởng vòng hai, lại chấp nhận uống thuốc đúng giờ, thì loại thuốc này là phương án lý tưởng.
8. Kinh Nghiệm Chọn Thuốc An Toàn Cho Mẹ Và Bé
Khoảng thời gian sau sinh, mình luôn đặt yếu tố an toàn cho bé lên hàng đầu. Vì thế, mình tìm hiểu rất kỹ cách chọn thuốc an toàn cho mẹ và bé:
Chỉ mua thuốc tại cơ sở y tế, hiệu thuốc uy tín, có chỉ định của bác sĩ.
Nhớ kiểm tra nhãn mác, hạn sử dụng, xuất xứ rõ ràng.
Tìm hiểu thông tin từ nhà sản xuất, đọc kỹ hướng dẫn sử dụng.
Quan sát phản ứng cơ thể khi bắt đầu dùng thuốc ít nhất 2-3 tháng.
Một “mẹo nhỏ” bác sĩ dặn mình là cố gắng duy trì lối sống lành mạnh: ăn uống đủ chất, nghỉ ngơi đầy đủ, kiểm soát căng thẳng. “Lợi ích khi dùng thuốc” sẽ phát huy tối đa nếu cơ thể khỏe mạnh, nội tiết ổn định.
9. Mua Sản Phẩm Bảo Vệ Sức Khỏe Tình Dục Ở Đâu?
Ảnh trên: Bao cao su mỏng bcs sagami 0.01.
Mình biết có nhiều chị em chọn phương án dùng bao cao su để giảm nguy cơ mang thai ngoài ý muốn. Bao cao su không chỉ tránh thai mà còn ngăn ngừa lây truyền các bệnh qua đường tình dục. Chồng mình cũng từng nói: “Thôi, em lỡ quên thuốc thì cứ lấy bao cao su xài cho chắc kèo”.
Nếu bạn đang băn khoăn không biết mua bao cao su hoặc các sản phẩm hỗ trợ an toàn ở đâu, có thể tham khảo ngay Quân Tử Nhỏ – đây là địa chỉ chuyên cung cấp đa dạng đồ người lớn, giá cả hợp lý và tư vấn tận tâm. Mình thấy họ đóng gói, giao hàng rất kín đáo, không lo “ngại ngùng” khi nhận hàng. Hơn nữa, chất lượng hàng chính hãng giúp mình yên tâm khi sử dụng.
10. Kết Luận
Với kinh nghiệm của bản thân, mình thấy rằng hành trình nuôi con bằng sữa mẹ cần rất nhiều sự thấu hiểu và chăm sóc đúng cách cho cả mẹ và bé. Việc sử dụng thuốc tránh thai chỉ chứa progestin được coi là giải pháp nhẹ nhàng và an toàn. Mỗi khi nhớ về giai đoạn “mong manh” sau sinh, mình vẫn ấn tượng với độ “chắc cú” của loại thuốc này, miễn là tuân thủ đúng cách. Dĩ nhiên, nếu bạn quên quá nhiều hoặc có tiền sử bệnh lý đặc biệt, việc chọn biện pháp tránh thai khác đôi khi an toàn hơn.
Dù chọn phương pháp nào, mình nghĩ quan trọng nhất vẫn là sự đồng hành, thấu hiểu và chia sẻ từ gia đình, đặc biệt là người chồng. Bởi chăm con nhỏ, hormone của mẹ còn “xáo trộn” rất nhiều, nên một chút hỗ trợ về tinh thần là vô giá. Suy cho cùng, mục tiêu sau cùng vẫn là: bảo vệ sức khỏe cho cả nhà, giữ “lửa” yêu đương, và vẫn đảm bảo có đủ thời gian, nguồn lực để lo tốt cho bé yêu.
Qua bài viết này, mong rằng bạn đã có cái nhìn sâu hơn về việc dùng thuốc tránh thai chỉ chứa progestin khi đang cho con bú. Bất cứ thắc mắc nào, đừng ngại trao đổi với bác sĩ để có lời khuyên đúng đắn. Chúc bạn luôn khỏe mạnh, mẹ tròn con vuông, và an tâm tận hưởng những khoảnh khắc tuyệt vời bên thiên thần nhỏ của mình.