Thuốc tránh thai 28 viên: Cơ chế, Phân loại, Hiệu quả và Cách sử dụng

Thuốc tránh thai 28 viên là một dạng thuốc ngừa thai nội tiết tố đường uống, được thiết kế để sử dụng liên tục hàng ngày. Vỉ thuốc bao gồm hai loại viên: viên chứa hormone (hoạt tính) và viên không chứa hormone (giả dược), nhằm duy trì thói quen uống thuốc đều đặn cho người dùng.

Cấu trúc 28 viên, thường là 21 viên hoạt tính và 7 viên giả dược (hoặc 24+4), là đặc điểm nhận diện chính. 7 viên giả dược (thường có màu khác) được uống trong thời gian nghỉ hormone, giúp duy trì lịch trình hàng ngày và là lúc hiện tượng chảy máu do ngưng thuốc (tương tự kinh nguyệt) xảy ra.

Cơ chế ngừa thai của thuốc hoạt động chủ yếu bằng cách ngăn cản sự rụng trứng (ovulation). Ngoài ra, hormone trong thuốc làm dày lớp chất nhầy cổ tử cung, cản trở tinh trùng di chuyển, và làm mỏng niêm mạc tử cung, khiến trứng đã thụ tinh (nếu có) khó làm tổ.

Hiệu quả ngừa thai của thuốc 28 viên phụ thuộc tuyệt đối vào việc tuân thủ uống thuốc đúng giờ mỗi ngày. Việc hiểu rõ cách sử dụng, phân loại (thuốc kết hợp hay chỉ chứa progestin) và xử lý khi quên thuốc là yếu tố then chốt để đạt hiệu quả bảo vệ tối đa.

1. Thuốc tránh thai 28 viên là gì?

Ảnh trên: Thuốc tránh thai 28 viên

Thuốc tránh thai 28 viên là một phương pháp ngừa thai nội tiết tố dạng uống, được đóng gói theo vỉ 28 viên để sử dụng hàng ngày trong một chu kỳ 28 ngày (4 tuần).

Vỉ thuốc tiêu chuẩn chứa một số lượng viên có hormone (hoạt tính) và một số lượng viên không chứa hormone (giả dược, placebo).

– Viên hoạt tính: Chứa hormone (estrogen và progestin, hoặc chỉ progestin) để ngăn ngừa mang thai.

– Viên giả dược: Không chứa hormone. Chúng được thiết kế để giúp người dùng duy trì thói quen uống thuốc vào cùng một thời điểm mỗi ngày, kể cả trong tuần “nghỉ” hormone.

Việc uống các viên giả dược này sẽ gây ra hiện tượng chảy máu do ngưng thuốc, tương tự như chu kỳ kinh nguyệt tự nhiên.

2. Cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai 28 viên

Thuốc tránh thai 28 viên (loại kết hợp) hoạt động thông qua ba cơ chế chính để ngăn ngừa thai ngoài ý muốn.

Ngăn chặn sự rụng trứng

Ảnh trên: Ức chế sự rụng trứng

Các hormone trong thuốc (estrogen và progestin) ức chế tuyến yên, ngăn cản việc giải phóng trứng (rụng trứng) khỏi buồng trứng mỗi tháng. Đây được xem là cơ chế bảo vệ chính. Không có trứng rụng, việc thụ tinh không thể xảy ra.

Làm dày chất nhầy cổ tử cung

Hormone progestin làm tăng độ đặc của chất nhầy cổ tử cung, tạo ra một rào cản vật lý ngăn tinh trùng di chuyển qua cổ tử cung để gặp trứng. Chất nhầy dày đặc này khiến tinh trùng khó tồn tại và di chuyển.

Làm mỏng niêm mạc tử cung

Thuốc làm thay đổi lớp lót bên trong tử cung (niêm mạc), khiến nó mỏng đi và không thuận lợi cho trứng đã thụ tinh (nếu có) làm tổ và phát triển.

Cả ba cơ chế này kết hợp lại tạo ra hiệu quả ngừa thai rất cao khi thuốc được sử dụng đúng cách. Tiếp theo, cần phân biệt các loại thuốc 28 viên hiện có trên thị trường.

3. Phân loại thuốc tránh thai 28 viên phổ biến

Thuốc tránh thai 28 viên được phân loại chủ yếu thành hai nhóm dựa trên thành phần hormone: thuốc kết hợp và thuốc chỉ chứa progestin (minipill).

Thuốc kết hợp (Combination Pills)

Loại này chứa cả hai hormone là estrogen tổng hợp và progestin. Vỉ 28 viên thường có hai dạng phổ biến:

Ảnh trên: Thuốc kết hợp

1. Vỉ 21/7: Bao gồm 21 viên hoạt tính (chứa cả hai hormone) và 7 viên giả dược (không chứa hormone).

2. Vỉ 24/4: Bao gồm 24 viên hoạt tính và 4 viên giả dược.

Đây là loại phổ biến nhất, mang lại hiệu quả cao và thường giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, giảm các triệu chứng tiền kinh nguyệt.

Thuốc chỉ chứa progestin (Minipill)

Loại này chỉ chứa duy nhất hormone progestin và không chứa estrogen.

Đặc điểm của vỉ 28 viên minipill là tất cả 28 viên trong vỉ đều là viên hoạt tính; vỉ thuốc không có viên giả dược.

Minipill thường được chỉ định cho phụ nữ đang cho con bú hoặc những người có chống chỉ định với estrogen.

Việc lựa chọn loại thuốc phù hợp ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả. Hiệu quả của thuốc 28 viên được đánh giá như sau.

Ảnh trên: Minipill

4. Hiệu quả ngừa thai của thuốc 28 viên

Hiệu quả của thuốc tránh thai 28 viên rất cao khi sử dụng đúng cách (sử dụng hoàn hảo), đạt trên 99%.

Hiệu quả trong điều kiện sử dụng hoàn hảo (Perfect Use)

Trong điều kiện sử dụng hoàn hảo, nghĩa là uống thuốc vào cùng một thời điểm mỗi ngày không có sai sót, hiệu quả ngừa thai là trên 99%. Điều này có nghĩa là ít hơn 1 trong 100 phụ nữ sử dụng thuốc đúng tuyệt đối sẽ mang thai trong năm đầu tiên.

Hiệu quả trong điều kiện sử dụng thực tế (Typical Use)

Trong điều kiện sử dụng thực tế, bao gồm cả việc quên thuốc hoặc uống sai giờ, hiệu quả của thuốc giảm xuống còn khoảng 91% đến 93%. Điều này có nghĩa là khoảng 7-9 trong số 100 phụ nữ sử dụng thuốc có thể mang thai trong năm đầu tiên do các sai sót trong quá trình sử dụng.

Để đạt hiệu quả 99%, sự tuân thủ là bắt buộc. Trong trường hợp không chắc chắn, đặc biệt là trong tháng đầu tiên sử dụng hoặc khi dùng đồng thời với kháng sinh, việc kết hợp thêm một biện pháp bảo vệ rào cản là rất cần thiết. Các lựa chọn như bao cao su không chỉ giúp dự phòng ngừa thai mà còn bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Ảnh trên: Bao cao su mỏng bcs sagami 0.01

Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ đáng tin cậy để lựa chọn các biện pháp bảo vệ bổ sung, shop người lớn uy tín Quân Tử Nhỏ là một lựa chọn hàng đầu. Với hơn 100.000 khách hàng đã tin tưởng, Quân Tử Nhỏ cung cấp các sản phẩm chính hãng, đi kèm dịch vụ tư vấn tận tâm và cam kết giao hàng siêu kín đáo, bảo vệ tuyệt đối sự riêng tư của bạn.

Để đạt hiệu quả hoàn hảo, người dùng cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn sử dụng hàng ngày.

5. Hướng dẫn sử dụng thuốc tránh thai 28 viên đúng cách

Để sử dụng thuốc tránh thai 28 viên đúng cách, cần bắt đầu vỉ thuốc vào ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt và uống 1 viên vào một giờ cố định mỗi ngày.

Cách bắt đầu vỉ thuốc đầu tiên

Người dùng nên bắt đầu uống viên đầu tiên (viên hoạt tính) vào Ngày 1 của chu kỳ kinh nguyệt (ngày đầu tiên thấy kinh).

Nếu bắt đầu uống vào Ngày 1, thuốc có tác dụng ngừa thai ngay lập tức và không cần biện pháp dự phòng.

Nếu bắt đầu vào thời điểm khác trong chu kỳ (Phương pháp Bắt đầu Nhanh – Quick Start), cần sử dụng biện pháp tránh thai dự phòng (như bao cao su) trong 7 ngày đầu tiên uống thuốc.

Quy trình uống thuốc hàng ngày

Ảnh trên: Uống 1 viên mỗi ngày

– Uống 1 viên mỗi ngày, vào cùng một thời điểm cố định.

– Tuân thủ thứ tự mũi tên hoặc số (nếu có) trên vỉ thuốc.

– Uống liên tục cho đến khi hết 28 viên.

Đối với vỉ 21/7 hoặc 24/4, hiện tượng chảy máu (kinh nguyệt) thường xảy ra trong khi uống các viên giả dược (viên cuối vỉ). Đối với vỉ minipill (28 viên hoạt tính), người dùng có thể không có kinh nguyệt hoặc kinh nguyệt không đều.

Chuyển sang vỉ tiếp theo

Bắt đầu vỉ thuốc mới ngay vào ngày hôm sau khi uống hết viên cuối cùng (viên thứ 28) của vỉ cũ, không được có ngày nghỉ nào giữa hai vỉ.

Việc uống thuốc đều đặn là yếu tố quan trọng nhất. Tuy nhiên, nếu xảy ra sai sót, cần biết cách xử lý tình huống quên thuốc.

6. Xử lý khi quên uống thuốc

Việc xử lý quên thuốc phụ thuộc vào loại thuốc (kết hợp hay minipill) và số lượng viên đã quên.

Quên 1 viên hoạt tính (Thuốc kết hợp)

Uống ngay viên thuốc đã quên ngay khi nhớ ra, và uống viên tiếp theo vào thời gian như bình thường, ngay cả khi điều đó có nghĩa là uống 2 viên trong 1 ngày.

Ảnh trên: Uống ngay viên thuốc đã quên ngay khi nhớ ra

Không cần sử dụng biện pháp tránh thai dự phòng.

Quên 2 viên hoạt tính trở lên (Thuốc kết hợp)

Uống viên thuốc bị quên gần nhất ngay khi nhớ ra, bỏ qua các viên bị quên trước đó, và tiếp tục uống các viên còn lại như bình thường.

Người dùng phải sử dụng biện pháp tránh thai dự phòng (như bao cao su) hoặc kiêng quan hệ trong 7 ngày tiếp theo.

Cân nhắc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, nếu đã quan hệ không an toàn trong 5 ngày trước đó.

Quên uống thuốc Minipill (Chỉ chứa progestin)

Uống ngay viên đã quên, nếu thời gian trễ quá 3 giờ so với giờ uống thuốc cố định hàng ngày (hoặc 12 giờ đối với một số loại).

Sau đó, tiếp tục uống các viên còn lại như bình thường. Phải sử dụng biện pháp tránh thai dự phòng (bao cao su) trong 48 giờ (2 ngày) tiếp theo sau khi uống bù. Minipill yêu cầu sự tuân thủ về thời gian nghiêm ngặt hơn thuốc kết hợp.

Ảnh trên: Bao cao su sagami 0.02 mm hộp 12 cái

7. Tác dụng phụ và rủi ro có thể gặp

Việc sử dụng thuốc tránh thai 28 viên có thể gây ra một số tác dụng phụ phổ biến (thường giảm sau vài tháng) và một số rủi ro nghiêm trọng hiếm gặp.

Các tác dụng phụ phổ biến

– Buồn nôn hoặc nôn.

– Căng tức ngực.

– Ra máu âm đạo bất thường (rong huyết) giữa các chu kỳ, đặc biệt trong 3 tháng đầu.

– Thay đổi tâm trạng hoặc giảm ham muốn tình dục.

– Đau đầu hoặc chóng mặt.

Ảnh trên: Chóng mặt

Các rủi ro nghiêm trọng (hiếm gặp)

Nguy cơ nghiêm trọng nhất liên quan đến thuốc tránh thai kết hợp (chứa estrogen) là tăng nguy cơ hình thành cục máu đông (huyết khối tĩnh mạch sâu, thuyên tắc phổi).

Nguy cơ này cao hơn ở các đối tượng sau:

– Phụ nữ trên 35 tuổi và có hút thuốc lá.

– Người bị béo phì.

– Người có tiền sử gia đình hoặc cá nhân về rối loạn đông máu.

– Người bị tăng huyết áp không kiểm soát.

– Các rủi ro khác bao gồm tăng nhẹ nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ, đặc biệt ở nhóm có yếu tố nguy cơ kể trên.

Ảnh trên: Tăng nhẹ nguy cơ đau tim

Việc sử dụng thuốc có thể bị ảnh hưởng bởi các loại thuốc khác đang điều trị.

8. Tương tác thuốc cần lưu ý

Một số loại thuốc và chất bổ sung có thể tương tác, làm giảm hiệu quả của thuốc tránh thai 28 viên.

Các loại thuốc nào làm giảm hiệu quả?

Các loại thuốc kháng sinh (đặc biệt là Rifampin và Rifabutin), một số thuốc chống co giật (như Carbamazepine, Phenytoin), thuốc điều trị HIV (thuốc ức chế protease) và chiết xuất thảo dược St. John’s Wort đã được ghi nhận làm giảm nồng độ hormone ngừa thai.

Thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc (kê đơn và không kê đơn) đang sử dụng, nếu bạn đang dùng thuốc tránh thai. Bác sĩ có thể yêu cầu sử dụng một biện pháp ngừa thai dự phòng trong thời gian điều trị các thuốc này.

9. Các câu hỏi thường gặp

1. Uống thuốc tránh thai 28 viên có an toàn không?

Thuốc tránh thai 28 viên được coi là an toàn đối với hầu hết phụ nữ khỏe mạnh khi được sử dụng đúng chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, thuốc có chống chỉ định với người có tiền sử huyết khối, bệnh gan nặng, hoặc ung thư vú.

2. Quên uống viên giả dược (7 viên cuối) có sao không?

Việc quên uống các viên giả dược (không chứa hormone) không làm ảnh hưởng đến hiệu quả ngừa thai. Người dùng có thể bỏ qua các viên giả dược đã quên và bắt đầu vỉ mới đúng lịch, miễn là đã uống đủ tất cả các viên hoạt tính trước đó.

3. Uống thuốc 28 viên có kinh nguyệt không?

Ảnh trên: Hiện tượng chảy do ngưng thuốc

Người dùng vẫn có hiện tượng chảy máu âm đạo, nhưng đây là “chảy máu do ngưng thuốc” (withdrawal bleeding), không phải kinh nguyệt tự nhiên. Hiện tượng này xảy ra khi cơ thể không còn nhận được hormone từ các viên hoạt tính, thường là khi đang uống 7 viên giả dược.

4. Uống vỉ 28 viên bao lâu thì quan hệ được?

Nếu bắt đầu uống vào Ngày 1 của chu kỳ kinh nguyệt, thuốc có tác dụng ngừa thai ngay lập tức. Nếu bắt đầu vào ngày bất kỳ (Quick Start), cần 7 ngày uống thuốc liên tục để thuốc phát huy tác dụng bảo vệ.

5. Thuốc 28 viên có gây vô sinh không?

Không có bằng chứng khoa học nào cho thấy thuốc tránh thai 28 viên gây vô sinh vĩnh viễn. Khả năng sinh sản thường sẽ trở lại bình thường trong vòng vài tháng sau khi ngưng thuốc.

6. Cách bắt đầu uống vỉ 28 viên sau khi dùng thuốc khẩn cấp?

Nên bắt đầu vỉ 28 viên ngay ngày hôm sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp (loại chỉ chứa progestin) và sử dụng biện pháp bảo vệ (bao cao su) trong 7 ngày tiếp theo.

7. Uống thuốc 28 viên có làm đẹp da không?

Một số loại thuốc tránh thai kết hợp 28 viên (chứa estrogen và progestin) được FDA chấp thuận để điều trị mụn trứng cá mức độ trung bình. Hormone có thể giúp cân bằng nội tiết tố, giảm sản xuất bã nhờn, từ đó cải thiện tình trạng mụn.

8. Phải làm gì khi uống thuốc 28 viên mà không có kinh (chảy máu)?

Tiếp tục uống vỉ tiếp theo như bình thường, nếu đã uống tất cả các viên hoạt tính đúng giờ và không quên viên nào, khả năng mang thai là rất thấp. Đôi khi thuốc làm niêm mạc tử cung quá mỏng khiến hiện tượng chảy máu không xảy ra.

9. Chuyển đổi từ loại 21 viên sang 28 viên như thế nào?

Uống hết 21 viên của vỉ cũ, nghỉ 7 ngày như bình thường, sau đó bắt đầu viên đầu tiên của vỉ 28 viên vào ngày thứ 8 (thay vì bắt đầu vỉ 21 viên mới).

Ảnh trên: Thuốc tránh thai 21 viên

10. Thuốc tránh thai 28 viên giá bao nhiêu?

Giá thuốc tránh thai 28 viên rất đa dạng, phụ thuộc vào thương hiệu, thành phần (kết hợp hay minipill) và nhà sản xuất. Các loại thuốc thế hệ mới hoặc có thêm lợi ích (như giảm mụn) thường có giá cao hơn các loại thuốc thế hệ cũ.

10. Kết luận

Thuốc tránh thai 28 viên là một phương pháp ngừa thai nội tiết hiệu quả cao, hoạt động dựa trên cơ chế chính là ngăn rụng trứng, kết hợp làm dày chất nhầy cổ tử cung và mỏng niêm mạc tử cung.

Hiệu quả của thuốc, dù là loại kết hợp (estrogen và progestin) hay minipill (chỉ chứa progestin), phụ thuộc gần như tuyệt đối vào sự tuân thủ của người dùng: uống thuốc hàng ngày vào một giờ cố định. Vỉ 28 viên với các viên giả dược được thiết kế để hỗ trợ thói quen này.

Người dùng cần nhận thức rõ về các tác dụng phụ phổ biến, các rủi ro nghiêm trọng (dù hiếm gặp) và các tương tác thuốc có thể xảy ra. Việc tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng là điều cần thiết để đảm bảo lựa chọn phương pháp phù hợp, an toàn nhất cho sức khỏe sinh sản.