Dấu hiệu nhận biết khi tuột vòng tránh thai: Nguyên nhân, Rủi ro và Cách xử lý

Các dấu hiệu nhận biết khi tuột vòng tránh thai là tập hợp những triệu chứng cảnh báo dụng cụ tử cung (IUD) đã di chuyển khỏi vị trí tối ưu. Những dấu hiệu này bao gồm sự thay đổi cảm nhận về dây vòng, đau bụng dưới bất thường và chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân (Theo Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ – ACOG).

Nguyên nhân gây tuột vòng thường liên quan đến các yếu tố như co thắt tử cung mạnh, kích thước tử cung không tương thích hoặc phụ nữ chưa sinh con. Việc hiểu rõ các nguyên nhân này giúp đánh giá yếu tố nguy cơ cá nhân và lựa chọn phương pháp phù hợp (Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ – CDC).

Rủi ro lớn nhất khi vòng bị tuột là mất hoàn toàn hiệu quả ngừa thai, dẫn đến mang thai ngoài ý muốn. Ngoài ra, mặc dù hiếm gặp, tình trạng này cũng tiềm ẩn nguy cơ tổn thương hoặc thủng tử cung nếu không được phát hiện và can thiệp y tế kịp thời.

Cách xử lý khi nghi ngờ tuột vòng đòi hỏi sự bình tĩnh và thăm khám y tế ngay lập tức. Trong thời gian chờ đợi, bắt buộc phải sử dụng một biện pháp tránh thai dự phòng khác (như bao cao su) và tuyệt đối không tự ý can thiệp vào vòng.

1. Tuột vòng tránh thai (IUD Expulsion) là gì?

Ảnh trên: Dấu hiệu cho thấy vòng bị tuột

Tuột vòng tránh thai, hay IUD expulsion, là tình trạng vòng tránh thai (dụng cụ tử cung) di chuyển khỏi vị trí tối ưu trong buồng tử cung (Theo Tổ chức Y tế Thế giới – WHO). Tình trạng này được y văn phân loại thành hai dạng chính:

Tuột hoàn toàn (Complete expulsion): Vòng tránh thai bị đẩy hoàn toàn ra khỏi tử cung và âm đạo mà người dùng có thể không nhận biết.

Tuột một phần (Partial expulsion): Vòng tránh thai bị di chuyển khỏi vị trí ban đầu (thường là đáy tử cung) nhưng vẫn còn nằm trong tử cung hoặc cổ tử cung.

Cả hai trường hợp đều làm giảm hoặc mất hoàn toàn hiệu quả ngừa thai và cần được xử lý y tế.

2. Các dấu hiệu nhận biết khi tuột vòng tránh thai?

Nhận diện sớm các dấu hiệu nhận biết khi tuột vòng tránh thai là rất quan trọng để ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn. Các triệu chứng và tín hiệu phổ biến nhất bao gồm các thay đổi về dây vòng, cảm giác đau và tình trạng chảy máu bất thường.

Ảnh trên: Cảm nhận bên dưới

2.1. Cảm nhận dây vòng tránh thai thay đổi?

Sự thay đổi cảm nhận về dây vòng là dấu hiệu phổ biến và đáng tin cậy nhất. Người dùng có thể nhận thấy:

Không tìm thấy dây: Khi kiểm tra bằng ngón tay, bạn không thể sờ thấy sợi dây ở cổ tử cung.

Dây ngắn hơn hoặc dài hơn: Sợi dây vòng đột nhiên cảm thấy ngắn hơn hoặc dài hơn đáng kể so với bình thường. Điều này cho thấy vòng đã di chuyển lên cao hơn hoặc xuống thấp hơn.

Cảm nhận được phần cứng của vòng: Cảm nhận được phần nhựa cứng hoặc đồng của vòng tránh thai ở cổ tử cung hoặc âm đạo là dấu hiệu chắc chắn vòng đã bị tuột một phần.

Cần kiểm tra dây vòng định kỳ hàng tháng, tốt nhất là sau khi sạch kinh (Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh – NHS).

2.2. Đau bụng dưới bất thường?

Ảnh trên: Đau bụng bất thường

Cơn đau bụng dưới nghiêm trọng hoặc co thắt bất thường, không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt, có thể là dấu hiệu của việc vòng bị lệch hoặc tuột. Cơn đau này thường khác biệt và dữ dội hơn cảm giác khó chịu hoặc co thắt nhẹ trong vài tháng đầu sau khi đặt vòng (Theo Mayo Clinic).

Cơn đau có thể khu trú ở vùng bụng dưới, đau nhói hoặc âm ỉ kéo dài. Nếu cơn đau xuất hiện đột ngột và nghiêm trọng, cần thăm khám ngay lập tức.

2.3. Chảy máu âm đạo bất thường?

Chảy máu nhiều giữa các kỳ kinh, rong kinh kéo dài, hoặc ra máu bất thường sau khi quan hệ tình dục là các triệu chứng cần lưu ý. Tình trạng này xảy ra khi vòng di chuyển và gây kích ứng hoặc tổn thương niêm mạc tử cung.

Mặc dù một số thay đổi về kinh nguyệt là bình thường sau khi đặt vòng (đặc biệt là vòng chứa đồng), nhưng sự thay đổi đột ngột về lượng máu hoặc thời gian chảy máu sau một thời gian đã ổn định là dấu hiệu cảnh báo.

2.4. Đau khi quan hệ tình dục?

Cảm giác đau đớn (dyspareunia) hoặc khó chịu sâu bên trong khi quan hệ tình dục có thể xảy ra nếu vòng tránh thai đã di chuyển xuống thấp hoặc vào cổ tử cung. Bạn tình cũng có thể cảm nhận được phần cứng của vòng khi quan hệ, đây là một trong những dấu hiệu nhận biết khi tuột vòng tránh thai rõ ràng.

3. Nguyên nhân phổ biến gây tuột vòng tránh thai?

Tỷ lệ tuột vòng tránh thai nói chung là thấp, ước tính khoảng 2-10% phụ nữ trong năm đầu tiên sử dụng (Theo ACOG). Các nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này bao gồm:

3.1. Yếu tố liên quan đến tử cung

Co thắt tử cung mạnh: Những cơn co thắt mạnh trong kỳ kinh nguyệt (đặc biệt là những người có kinh nguyệt nhiều) có thể đẩy vòng ra ngoài.

Kích thước hoặc hình dạng tử cung: Tử cung có kích thước quá nhỏ, quá lớn hoặc có hình dạng bất thường (như tử cung hai sừng, có vách ngăn) làm tăng nguy cơ vòng không vừa vặn và bị đẩy ra.

Tiền sử tuột vòng: Những phụ nữ đã từng bị tuột vòng trước đây có nguy cơ tái phát cao hơn.

3.2. Yếu tố liên quan đến người dùng

Tuổi tác: Phụ nữ trẻ tuổi, đặc biệt là dưới 20 tuổi, có tỷ lệ tuột vòng cao hơn.

Chưa sinh con (Nulliparity): Phụ nữ chưa từng sinh con qua đường âm đạo có thể có cổ tử cung hẹp và buồng tử cung nhỏ hơn, làm tăng nguy cơ tuột vòng.

3.3. Yếu tố liên quan đến kỹ thuật và thời điểm

Kỹ thuật đặt vòng: Việc đặt vòng không đúng vị trí (không lên đến đáy tử cung) do kỹ thuật của người thực hiện có thể khiến vòng dễ bị tuột.

Thời điểm đặt vòng: Đặt vòng ngay sau khi sinh (sau sinh ngay lập tức hoặc trong 48 giờ đầu) có tỷ lệ tuột vòng cao hơn so với đặt vòng sau 4-6 tuần sau sinh (Theo CDC).

4. Vòng tránh thai bị tuột gây ra rủi ro gì?

Ảnh trên: Một số rủi ro có thể xảy dến

Tình trạng tuột vòng tránh thai không chỉ làm mất hiệu quả bảo vệ mà còn tiềm ẩn một số nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng.

4.1. Nguy cơ mang thai ngoài ý muốn

Nguy cơ lớn nhất và ngay lập tức khi tuột vòng tránh thai là mang thai ngoài ý muốn. Khi vòng bị lệch hoặc tuột ra ngoài, cơ chế ngừa thai (ngăn tinh trùng gặp trứng hoặc ngăn trứng làm tổ) không còn hiệu lực. Nhiều trường hợp phát hiện tuột vòng chỉ khi đã có thai.

Đặc biệt, nếu tuột vòng một phần và có thai, nguy cơ mang thai ngoài tử cung (ectopic pregnancy) cũng có thể tăng lên, đây là một cấp cứu y khoa nguy hiểm.

4.2. Nguy cơ tổn thương hoặc thủng tử cung

Mặc dù hiếm gặp, vòng tránh thai bị lệch vị trí có thể cắm vào thành cơ tử cung hoặc nghiêm trọng hơn là gây thủng tử cung (xuyên qua thành tử cung vào ổ bụng). Nguy cơ này cao nhất tại thời điểm đặt vòng nhưng cũng có thể xảy ra sau đó nếu vòng bị di chuyển. Thủng tử cung có thể gây đau dữ dội, chảy máu trong và cần phẫu thuật để xử lý.

5. Cần làm gì khi có dấu hiệu nhận biết khi tuột vòng tránh thai?

Nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ tuột vòng, cần thực hiện các bước sau một cách bình tĩnh và khẩn trương.

5.1. Bước 1: Giữ bình tĩnh và không tự ý can thiệp

Tuyệt đối không cố gắng tự đẩy vòng trở lại hoặc tự tháo vòng ra, ngay cả khi bạn có thể sờ thấy nó. Việc can thiệp không đúng cách có thể gây tổn thương cổ tử cung, tử cung hoặc khiến tình trạng trở nên phức tạp hơn.

5.2. Bước 2: Sử dụng biện pháp tránh thai dự phòng ngay lập tức?

Ngay lập tức sử dụng một biện pháp tránh thai rào cản, như bao cao su, trong mọi lần quan hệ tình dục cho đến khi được bác sĩ thăm khám. Vòng tránh thai bị tuột đồng nghĩa với việc hiệu quả ngừa thai đã mất. Việc sử dụng bao cao su không chỉ ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn mà còn giúp giảm nguy cơ viêm nhiễm. Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ uy tín để mua các sản phẩm hỗ trợ chính hãng, shop người lớn uy tín Quân Tử Nhỏ là một lựa chọn đáng cân nhắc, nơi cung cấp tư vấn tận tâm và dịch vụ giao hàng kín đáo, bảo vệ tuyệt đối sự riêng tư của bạn.

5.3. Bước 3: Thăm khám bác sĩ ngay lập tức?

Ảnh trên: Liên hệ sự trợ giúp của bác sĩ

Liên hệ và đặt lịch hẹn với bác sĩ sản phụ khoa càng sớm càng tốt để được kiểm tra. Bác sĩ sẽ xác định chính xác vị trí của vòng và tư vấn các bước tiếp theo. Cần thông báo cho bác sĩ về các triệu chứng bạn gặp phải và thời điểm quan hệ tình dục không được bảo vệ gần nhất.

6. Các phương pháp chẩn đoán tuột vòng tại cơ sở y tế?

Để xác định tình trạng tuột vòng, bác sĩ sẽ không chỉ dựa vào dấu hiệu nhận biết khi tuột vòng tránh thai mà người bệnh mô tả, mà còn sử dụng các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh.

6.1. Khám lâm sàng và khám mỏ vịt

Bác sĩ sẽ tiến hành khám vùng chậu và sử dụng mỏ vịt để quan sát trực tiếp cổ tử cung. Qua đó, bác sĩ có thể nhìn thấy dây vòng, đánh giá độ dài của dây, hoặc phát hiện vòng bị tuột một phần đang nằm ở cổ tử cung.

6.2. Siêu âm (Ultrasound)

Siêu âm, đặc biệt là siêu âm đầu dò âm đạo, là phương pháp tiêu chuẩn vàng để xác định vị trí chính xác của vòng tránh thai trong buồng tử cung. Siêu âm có thể phát hiện vòng bị lệch vị trí, nằm thấp, cắm vào cơ tử cung hoặc đã tuột ra ngoài (nếu không thấy vòng trong tử cung).

6.3. Chụp X-quang (X-ray)

Chụp X-quang bụng được chỉ định, nếu siêu âm không tìm thấy vòng trong tử cung và nghi ngờ vòng đã thủng tử cung di chuyển vào ổ bụng. Hầu hết các loại vòng tránh thai (kể cả vòng nội tiết) đều có thành phần cản quang để có thể nhìn thấy trên phim X-quang (Theo ACOG).

7. Có thể phòng ngừa tuột vòng tránh thai không?

Mặc dù không thể phòng ngừa tuyệt đối 100% do liên quan nhiều đến cơ địa, nhưng có một số biện pháp giúp giảm thiểu nguy cơ.

Lựa chọn loại vòng phù hợp: Bác sĩ sẽ đo kích thước buồng tử cung trước khi đặt để chọn loại vòng (IUD) có kích thước phù hợp nhất với cơ địa của bạn.

Tuân thủ lịch tái khám: Tái khám sau khi đặt vòng 1 tháng (thường là sau kỳ kinh đầu tiên) là cực kỳ quan trọng. Đây là thời điểm nguy cơ tuột vòng cao nhất, bác sĩ sẽ siêu âm kiểm tra lại vị trí vòng.

Kiểm tra dây vòng hàng tháng: Tự kiểm tra dây vòng tại nhà sau mỗi kỳ kinh giúp phát hiện sớm các thay đổi bất thường.

Thông báo tiền sử: Cần thông báo cho bác sĩ nếu bạn có tiền sử kinh nguyệt nhiều, đau bụng kinh dữ dội hoặc đã từng bị tuột vòng trước đó.

8. Câu hỏi thường gặp

Ảnh trên: Một số câu hỏi thường gặp

8.1. Tuột vòng tránh thai có đau bụng không?

Tình trạng tuột vòng tránh thai có thể gây đau bụng dưới hoặc co thắt, đặc biệt là cơn đau dữ dội và bất thường không trong kỳ kinh (Theo Cleveland Clinic). Tuy nhiên, một số trường hợp tuột vòng không gây đau đớn rõ rệt.

8.2. Làm thế nào để kiểm tra vòng tránh thai tại nhà?

Rửa tay sạch, ngồi ở tư thế thoải mái (như ngồi xổm), đưa một ngón tay vào âm đạo cho đến khi chạm tới cổ tử cung và cảm nhận dây vòng. Không kéo dây. Cần thực hiện hàng tháng sau kỳ kinh (Theo NHS).

8.3. Tuột vòng tránh thai có ra máu không?

Việc tuột vòng có thể gây chảy máu âm đạo bất thường, chẳng hạn như ra máu nhiều giữa kỳ kinh, rong kinh hoặc ra máu sau quan hệ. Đây là dấu hiệu vòng bị di chuyển gây kích ứng niêm mạc tử cung.

8.4. Tỷ lệ tuột vòng tránh thai là bao nhiêu?

Tỷ lệ tuột vòng trong năm đầu tiên sử dụng dao động từ 2% đến 10% (2-10 trên 100 phụ nữ), tùy thuộc vào loại vòng và cơ địa người dùng (Theo ACOG).

8.5. Vòng tránh thai bị tuột có thai được không?

Khả năng mang thai là rất cao khi vòng bị tuột hoặc lệch khỏi vị trí. Hiệu quả ngừa thai của vòng phụ thuộc hoàn toàn vào vị trí chính xác của nó trong buồng tử cung.

8.6. Vòng tránh thai bị lệch có triệu chứng gì?

Triệu chứng vòng bị lệch (tuột một phần) tương tự như tuột hoàn toàn, bao gồm đau bụng dưới, chảy máu bất thường, đau khi quan hệ và cảm nhận dây vòng thay đổi (ngắn hơn hoặc dài hơn).

8.7. Sau khi tuột vòng, đặt lại vòng mới được không?

Hầu hết phụ nữ có thể đặt lại vòng mới ngay sau khi vòng cũ bị tuột hoặc được tháo ra, miễn là đã loại trừ khả năng đang mang thai. Bác sĩ sẽ tư vấn lựa chọn loại vòng khác phù hợp hơn nếu cần.

8.8. Tuột vòng có nguy hiểm đến tính mạng không?

Bản thân việc tuột vòng thường không nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, nhưng các biến chứng của nó (như mang thai ngoài tử cung hoặc thủng tử cung) là các cấp cứu y khoa nghiêm trọng.

8.9. Tại sao kiểm tra dây vòng sau kỳ kinh lại quan trọng?

Thời điểm ngay sau kỳ kinh là lúc nguy cơ tuột vòng cao nhất do các cơn co thắt tử cung để đẩy máu kinh ra ngoài (Theo Planned Parenthood). Kiểm tra lúc này giúp phát hiện sớm nhất nếu vòng bị đẩy ra.

8.10. Cần làm gì nếu quan hệ không bảo vệ rồi mới phát hiện tuột vòng?

Cần liên hệ với bác sĩ ngay lập tức để tư vấn về các biện pháp tránh thai khẩn cấp (như thuốc hoặc đặt vòng đồng khẩn cấp) càng sớm càng tốt.

9. Kết luận

Dấu hiệu nhận biết khi tuột vòng tránh thai rất đa dạng, nhưng việc lắng nghe cơ thể và nhận diện các tín hiệu cốt lõi—như thay đổi dây vòng, đau bụng dưới và chảy máu bất thường—là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe sinh sản.

Đừng bao giờ chủ quan hay tự ý can thiệp khi nghi ngờ có bất thường. Hãy chủ động kiểm tra dây vòng hàng tháng và thăm khám y tế ngay lập tức khi có dấu hiệu nghi ngờ. Sử dụng các biện pháp dự phòng và tuân thủ lịch tái khám là cách tốt nhất để đảm bảo hiệu quả và an toàn của phương pháp tránh thai này.