Cấy que tránh thai ở tay: Thông tin, Cơ chế, Đối tượng và Quy trình

Thực hiện cấy que tránh thai ở tay là sử dụng một que nhựa dẻo nhỏ, có kích thước tương đương một que diêm, được đặt dưới da cánh tay không thuận của phụ nữ (Tổ chức Y tế Thế giới – WHO). Đây là một biện pháp tránh thai nội tiết tố, sử dụng hormone progestin (thường là etonogestrel) để ngăn ngừa mang thai trong thời gian dài, thường là 3 năm.

Cơ chế của việc cấy que tránh thai ở tay dựa trên việc giải phóng liên tục một lượng hormone progestin ổn định vào cơ thể (Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ – CDC, 2023). Hormone này hoạt động theo ba cách: ngăn cản sự rụng trứng hàng tháng, làm đặc chất nhầy cổ tử cung để cản trở tinh trùng, và làm mỏng niêm mạc tử cung.

Phương pháp cấy que tránh thai ở tay là lựa chọn phù hợp cho nhiều đối tượng phụ nữ, đặc biệt là những người tìm kiếm giải pháp tránh thai hiệu quả cao (trên 99%), lâu dài và có khả năng phục hồi sinh sản nhanh sau khi tháo que (Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ – ACOG, 2022). Que cấy cũng an toàn cho phụ nữ đang cho con bú.

Quy trình cấy que tránh thai ở tay là một thủ thuật y tế đơn giản và nhanh chóng, thường chỉ mất vài phút, được thực hiện bởi bác sĩ hoặc nhân viên y tế đã qua đào tạo (Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh – NHS, 2023). Bác sĩ sẽ gây tê tại chỗ ở mặt trong cánh tay, sau đó dùng một dụng cụ chuyên dụng để đưa que cấy vào dưới da.

1. Cấy que tránh thai ở tay là gì?

Ảnh trên: Que cấy tránh thai

Việc cấy que tránh thai ở tay, thường được biết đến với tên thương mại như Nexplanon, là sử dụng một thanh nhựa nhỏ, dẻo có kích thước bằng que diêm (Tổ chức Y tế Thế giới – WHO). Thanh cấy này được đặt dưới da ở mặt trong cánh tay không thuận của phụ nữ.

Thành phần hoạt chất chính bên trong que cấy là một loại hormone progestin (etonogestrel). Hormone này được giải phóng từ từ vào máu để tạo ra hiệu quả tránh thai kéo dài, thường là 3 năm. Đây là một phương pháp tránh thai nội tiết tố có thể đảo ngược, nghĩa là khả năng sinh sản sẽ trở lại bình thường sau khi que cấy được tháo ra.

2. Cơ chế hoạt động của việc cấy que tránh thai ở tay?

Que cấy tránh thai ở tay hoạt động bằng cách giải phóng một lượng nhỏ và ổn định hormone progestin (etonogestrel) vào cơ thể (Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ – CDC, 2023).

Hormone này ngăn ngừa mang thai thông qua ba cơ chế chính (NHS, 2023):

Ngăn cản sự rụng trứng xảy ra hàng tháng (cơ chế chính).

Làm đặc chất nhầy ở cổ tử cung, tạo rào cản khiến tinh trùng khó di chuyển.

Làm mỏng lớp nội mạc tử cung, khiến trứng đã thụ tinh (nếu có) khó làm tổ.

3. Hiệu quả của cấy que tránh thai ở tay là bao nhiêu?

Ảnh trên: Hiệu quả kbao nhiêu %

Cấy que tránh thai ở tay là một trong những phương pháp tránh thai có hiệu quả cao nhất, với tỷ lệ hiệu quả trên 99% (CDC, 2023).

Điều này có nghĩa là, trong số 100 phụ nữ thực hiện cấy que tránh thai ở tay trong một năm, có ít hơn 1 người mang thai. Hiệu quả này cao hơn đáng kể so với thuốc uống hàng ngày (91-93%) hoặc bao cao su (87% khi sử dụng thông thường) (Planned Parenthood, 2024).

4. Ai là đối tượng phù hợp để cấy que tránh thai ở tay?

Phương pháp cấy que tránh thai ở tay phù hợp với hầu hết phụ nữ ở độ tuổi sinh sản đang tìm kiếm một biện pháp tránh thai lâu dài, hiệu quả cao (ACOG, 2022).

Các nhóm đối tượng cụ thể được hưởng lợi từ phương pháp này bao gồm (Mayo Clinic, 2023):

Người hay quên uống thuốc tránh thai hàng ngày.

Người cần biện pháp lâu dài (3-5 năm) nhưng vẫn muốn có con trong tương lai.

Phụ nữ sau sinh và cho con bú (an toàn, không chứa estrogen).

Người có chống chỉ định với Estrogen (như người bị huyết khối, huyết áp cao).

5. Ai không nên thực hiện cấy que tránh thai ở tay?

Ảnh trên: Ai không nên

Mặc dù an toàn cho đa số, một số phụ nữ có các tình trạng y tế nhất định được khuyến cáo không nên thực hiện cấy que tránh thai ở tay (CDC, 2023).

Các chống chỉ định tuyệt đối và tương đối bao gồm:

Người đang mang thai hoặc nghi ngờ mang thai.

Người có tiền sử ung thư vú hoặc các loại ung thư nhạy cảm với hormone.

Người bị bệnh gan nghiêm trọng hoặc có khối u ở gan.

Người bị chảy máu âm đạo bất thường chưa rõ nguyên nhân.

Người đang sử dụng một số loại thuốc (như thuốc điều trị HIV, động kinh, lao) có thể làm giảm hiệu quả của que cấy (NHS, 2023).

6. Quy trình cấy que tránh thai ở tay diễn ra như thế nào?

Ảnh trên: Quy trình thực hiện

Quy trình cấy que tránh thai ở tay là một thủ thuật nhanh chóng, thường chỉ kéo dài từ 1 đến 5 phút và được thực hiện tại cơ sở y tế (Planned Parenthood, 2024).

Các bước thực hiện tiêu chuẩn bao gồm:

Thăm khám và tư vấn: Bác sĩ hỏi tiền sử bệnh lý, kiểm tra loại trừ mang thai.

Sát khuẩn và gây tê: Bác sĩ sát khuẩn vùng da mặt trong cánh tay không thuận và tiêm thuốc gây tê tại chỗ.

Thực hiện cấy que: Bác sĩ dùng một dụng cụ chuyên biệt (applicator) để đưa que cấy vào ngay dưới da.

Kiểm tra và băng bó: Bác sĩ sờ nắn để kiểm tra vị trí que và băng lại vị trí cấy.

7. Cần chuẩn bị gì trước khi cấy que tránh thai ở tay?

Việc chuẩn bị quan trọng nhất là đảm bảo chắc chắn rằng bạn không mang thai tại thời điểm cấy que (NHS, 2023).

Thời điểm cấy que tránh thai ở tay lý tưởng nhất là trong vòng 5 ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt, khi đó que cấy sẽ có tác dụng tránh thai ngay lập tức.

Nếu cấy que vào thời điểm khác, bạn cần sử dụng một biện pháp tránh thai hỗ trợ (như bao cao su) trong 7 ngày đầu tiên sau khi cấy (CDC, 2023).

8. Chăm sóc sau khi cấy que tránh thai ở tay cần lưu ý gì?

Việc chăm sóc sau khi cấy que tương đối đơn giản, tập trung vào việc giữ sạch và khô vết cấy trong vài ngày đầu (Mayo Clinic, 2023).

Giữ băng gạc: Giữ băng ép trong 24 giờ và băng cá nhân (urgo) trong 3-5 ngày để giảm bầm tím.

Vệ sinh: Giữ vết cấy sạch và khô, tránh nước tiếp xúc trực tiếp trong 24-48 giờ đầu.

Theo dõi: Vùng da cấy có thể bị bầm tím nhẹ, sưng hoặc hơi đau trong vài ngày.

Hoạt động: Tránh các bài tập nặng hoặc va đập mạnh vào vùng tay cấy trong tuần đầu tiên.

Liên hệ y tế: Gọi bác sĩ nếu có dấu hiệu nhiễm trùng (sốt, sưng đỏ, chảy mủ) hoặc không sờ thấy que cấy.

9. Tác dụng phụ thường gặp khi cấy que tránh thai ở tay là gì?

Ảnh trên: Một số tác dụng phụ thường gặp

Tác dụng phụ phổ biến nhất liên quan đến cấy que tránh thai ở tay là sự thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt (ACOG, 2022).

Các thay đổi này rất khác nhau ở mỗi người và có thể bao gồm:

Kinh nguyệt không đều (phổ biến nhất): Chu kỳ thay đổi thất thường.

Rong kinh: Chảy máu kéo dài hoặc chảy máu nhẹ lắt nhắt giữa các kỳ (spotting).

Vô kinh: Mất kinh hoàn toàn (khoảng 1 trong 3 phụ nữ gặp tình trạng này sau 1 năm) (NHS, 2023).

Một số tác dụng phụ khác ít phổ biến hơn (Mayo Clinic, 2023):

Đau đầu.

Đau vú.

Buồn nôn.

Thay đổi tâm trạng.

Nổi mụn trứng cá.

10. Cấy que tránh thai ở tay có gây tăng cân không?

Mối liên hệ trực tiếp giữa việc cấy que tránh thai ở tay và việc tăng cân đáng kể chưa được chứng minh rõ ràng qua các nghiên cứu khoa học quy mô lớn (Tạp chí Contraception, 2021).

Nhiều nghiên cứu cho thấy mức tăng cân trung bình ở những người sử dụng que cấy không đáng kể hoặc tương đương với nhóm người không sử dụng biện pháp nội tiết (ACOG, 2022).

11. Cấy que tránh thai ở tay có gây vô sinh không?

Que cấy tránh thai là một biện pháp có khả năng đảo ngược hoàn toàn và không gây vô sinh vĩnh viễn (CDC, 2023).

Ngay sau khi que cấy được tháo ra, nồng độ hormone progestin trong máu giảm nhanh. Khả năng sinh sản tự nhiên sẽ trở lại bình thường, thường là trong vòng vài tuần đến một tháng. Nhiều phụ nữ có thể mang thai ngay trong chu kỳ đầu tiên sau khi tháo que.

12. Khi nào cần tháo que cấy tránh thai?

Ảnh trên: Khi nào cần tháo

Bạn cần tháo que cấy tránh thai khi hết thời hạn sử dụng của nó (thường là 3 năm đối với Nexplanon) để đảm bảo hiệu quả (NHS, 2023).

Các lý do khác để tháo que cấy bao gồm:

Mong muốn có thai: Bạn có thể tháo que bất cứ lúc nào.

Gặp tác dụng phụ nghiêm trọng: Các tác dụng phụ không thể chấp nhận được và không cải thiện.

Phát sinh chống chỉ định y tế (ví dụ: ung thư vú, bệnh gan nặng).

13. Quy trình tháo que cấy tránh thai diễn ra như thế nào?

Quy trình tháo que cấy cũng là một thủ thuật y tế đơn giản và nhanh chóng, tương tự như khi cấy que (Planned Parenthood, 2024).

Gây tê: Bác sĩ tiêm thuốc tê tại chỗ ngay bên dưới vị trí của que cấy.

Rạch da: Bác sĩ tạo một vết rạch nhỏ (khoảng 2-3mm) trên da, ngay gần đầu que cấy.

Tháo que: Bác sĩ dùng kẹp y tế để nhẹ nhàng kéo que cấy ra ngoài.

Băng bó: Vết rạch nhỏ sẽ được băng lại bằng băng dính y tế (không cần khâu).

14. Các biện pháp tránh thai khác và tầm quan trọng của bảo vệ kép

Cấy que tránh thai ở tay là một lựa chọn tuyệt vời để ngăn ngừa mang thai, nhưng điều quan trọng cần nhấn mạnh là que cấy không thể bảo vệ bạn khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) như HIV, lậu, giang mai hay Chlamydia (WHO).

Để bảo vệ sức khỏe toàn diện, chiến lược “bảo vệ kép” thường được khuyến nghị. Chiến lược này bao gồm:

Sử dụng cấy que tránh thai ở tay (hoặc IUD) để ngăn ngừa mang thai hiệu quả cao.

Sử dụng thêm bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục để ngăn ngừa lây nhiễm STIs.

Trong các phương pháp rào cản, bao cao su vẫn là lựa chọn duy nhất giúp ngăn ngừa cả mang thai và STIs. Nếu bạn và đối tác đang trong giai đoạn tìm hiểu hoặc muốn một giải pháp bảo vệ toàn diện, việc kết hợp sử dụng que cấy và bao cao su là một chiến lược y tế thông minh.

Để tìm hiểu và lựa chọn các sản phẩm bảo vệ sức khỏe tình dục chất lượng, bạn có thể tham khảo tại Quân Tử Nhỏ. Với cam kết cung cấp hàng chính hãng và dịch vụ tư vấn tận tâm, đây là một địa chỉ được hơn 100.000 khách hàng tin tưởng. Tại đây, bạn có thể tìm thấy các sản phẩm bao cao su chính hãng với dịch vụ giao hàng siêu kín đáo, đảm bảo tuyệt đối sự riêng tư cho bạn.

15. Câu hỏi thường gặp về cấy que tránh thai ở tay

Cấy que tránh thai ở tay có đau không?

Vùng da cấy que sẽ được tiêm thuốc tê tại chỗ, vì vậy bạn sẽ gần như không cảm thấy đau khi cấy. Cảm giác có thể chỉ là hơi nhói lúc tiêm thuốc tê và hơi ê nhẹ sau khi thuốc hết tác dụng (NHS, 2023).

Sau khi cấy que tránh thai ở tay bao lâu thì quan hệ được?

Điều này phụ thuộc vào thời điểm bạn cấy que. Nếu cấy trong 5 ngày đầu của kỳ kinh, que có tác dụng ngay. Nếu cấy ngoài thời gian này, bạn cần đợi 7 ngày và nên dùng bao cao su nếu quan hệ trong tuần đầu tiên (CDC, 2023).

Tác dụng phụ phổ biến nhất khi cấy que tránh thai ở tay là gì?

Sự thay đổi về chu kỳ kinh nguyệt, như kinh không đều, rong kinh, hoặc mất kinh, là tác dụng phụ được báo cáo nhiều nhất khi sử dụng que cấy tránh thai (ACOG, 2022).

Cấy que tránh thai ở tay có bị rong kinh không?

Rong kinh hoặc chảy máu lắt nhắt giữa kỳ là một tác dụng phụ có thể xảy ra, đặc biệt trong những tháng đầu. Tình trạng này thường giảm dần, nhưng một số ít người có thể bị rong kinh kéo dài (NHS, 2023).

Cấy que tránh thai ở tay có bị tăng cân không?

Các nghiên cứu lớn không tìm thấy bằng chứng mạnh mẽ cho thấy que cấy trực tiếp gây tăng cân đáng kể. Một số người có thể tăng cân, nhưng mức tăng trung bình là không khác biệt so với nhóm không sử dụng (ACOG, 2022).

Que cấy tránh thai hết hạn có sao không?

Que cấy hết hạn (sau 3 năm) sẽ giảm hoặc mất hiệu quả, làm tăng đáng kể nguy cơ mang thai ngoài ý muốn. Bạn cần tháo que cũ và thay que mới đúng hạn (Planned Parenthood, 2024).

Chi phí cấy que tránh thai ở tay là bao nhiêu?

Chi phí cấy que tránh thai ở tay thay đổi tùy thuộc vào cơ sở y tế (công lập hay tư nhân) và loại que cấy. Chi phí này thường dao động từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng.

Cấy que tránh thai ở tay có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản không?

Phương pháp này không gây vô sinh vĩnh viễn. Khả năng sinh sản và chu kỳ rụng trứng sẽ nhanh chóng trở lại bình thường ngay sau khi que cấy được tháo ra (CDC, 2023).

Ai không nên cấy que tránh thai ở tay?

Những người đang mang thai, bị ung thư vú, có bệnh gan nặng, hoặc đang dùng một số loại thuốc (như thuốc trị lao, động kinh) không nên cấy que (WHO).

Tháo que cấy tránh thai có khó không?

Thủ thuật tháo que tương tự như cấy que, rất nhanh chóng và đơn giản khi được thực hiện bởi nhân viên y tế có kinh nghiệm. Bác sĩ sẽ gây tê và rạch một vết rất nhỏ để lấy que ra (NHS, 2023).

16. Kết luận

Cấy que tránh thai ở tay là một biện pháp tránh thai hiện đại, mang lại hiệu quả bảo vệ cực kỳ cao (trên 99%) và sự tiện lợi lâu dài (3-5 năm). Với cơ chế hoạt động dựa trên hormone progestin, phương pháp này loại bỏ yếu tố sai sót của người dùng (như quên uống thuốc) và an toàn cho nhiều đối tượng, kể cả phụ nữ đang cho con bú.

Tuy nhiên, đây là một chủ đề YMYL (Your Money Your Life) quan trọng. Các tác dụng phụ, đặc biệt là thay đổi về kinh nguyệt, cần được cân nhắc. Điều quan trọng nhất là bạn cần thảo luận kỹ lưỡng với bác sĩ chuyên khoa sản phụ khoa để đánh giá tiền sử bệnh lý và lựa chọn phương pháp phù hợp nhất với sức khỏe của mình.