Dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung: Nguyên nhân, Chẩn đoán, và Hướng điều trị

Thai ngoài tử cung, hay còn gọi là chửa ngoài dạ con, là một biến chứng sản khoa xảy ra khi trứng đã thụ tinh làm tổ và phát triển ở một vị trí bên ngoài khoang chính của tử cung, thường gặp nhất là trong ống dẫn trứng (Theo Mayo Clinic, 2023). Các 

dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung thường xuất hiện sớm nhưng dễ gây nhầm lẫn, đòi hỏi sự chú ý đặc biệt và can thiệp y tế khẩn cấp.

Các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung đặc trưng nhất bao gồm bộ ba triệu chứng kinh điển: trễ kinh, đau bụng dưới khu trú ở một bên và chảy máu âm đạo bất thường (Theo American College of Obstetricians and Gynecologists – ACOG, 2021). Những triệu chứng này có thể dễ nhầm lẫn với dấu hiệu mang thai sớm hoặc sảy thai, đòi hỏi sự chẩn đoán chính xác từ y khoa.

Trong những trường hợp nghiêm trọng, các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm có thể xuất hiện khi khối thai phát triển lớn gây vỡ ống dẫn trứng. Các triệu chứng này bao gồm đau nhói ở đầu vai hoặc các triệu chứng sốc do vỡ ống dẫn trứng, đòi hỏi can thiệp y tế khẩn cấp (Theo NHS UK, 2022).

  Ảnh trên: Bạn hiểu gì về Thai Ngoài Tử Cung

1. Thai ngoài tử cung là gì?

Để hiểu rõ các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung, trước hết cần định nghĩa chính xác tình trạng này. Thai ngoài tử cung là một tình trạng thai nghén bất thường, trong đó trứng sau khi được thụ tinh không làm tổ bên trong buồng tử cung mà lại làm tổ ở một vị trí khác (Theo Johns Hopkins Medicine). Vị trí phổ biến nhất của thai ngoài tử cung là ở ống dẫn trứng, chiếm hơn 95% các trường hợp.

Các vị trí khác hiếm gặp hơn bao gồm:

Buồng trứng: Trứng làm tổ ngay trên bề mặt buồng trứng.

Ổ bụng: Trứng làm tổ trong khoang bụng.

Cổ tử cung: Trứng làm tổ ở phần eo hoặc cổ tử cung.

Sẹo mổ lấy thai cũ: Trứng làm tổ ngay tại vết sẹo trên thành tử cung.

Sự phát triển của phôi thai ở những vị trí này không thể diễn ra bình thường do không được cung cấp đủ không gian và dinh dưỡng. Điều này dẫn đến nguy cơ vỡ cấu trúc chứa khối thai, gây xuất huyết ồ ạt trong ổ bụng. Do đó, việc nhận biết sớm các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung là cực kỳ quan trọng để bảo vệ tính mạng người mẹ.

2. Các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung phổ biến là gì?

Ảnh trên: Triệu chứng

Các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung ở giai đoạn đầu thường xuất hiện trong khoảng từ tuần thứ 4 đến tuần thứ 12 của thai kỳ. Việc nhận biết các triệu chứng này có thể khó khăn vì chúng tương tự các dấu hiệu mang thai thông thường.

 Đau bụng dưới một bên

Cơn đau bụng dưới, thường khu trú ở một bên và có thể xuất hiện đột ngột hoặc âm ỉ, liên tục là một trong những dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung quan trọng nhất (Theo Cleveland Clinic, 2022). Cơn đau này khác với cơn đau bụng kinh thông thường và có thể trở nên tồi tệ hơn khi di chuyển hoặc ho.

Nguyên nhân của cơn đau là do khối thai phát triển làm căng giãn ống dẫn trứng. Cần phân biệt cơn đau này với các cơn đau bụng khác; nếu cơn đau chỉ tập trung ở một điểm và không thuyên giảm, việc thăm khám y tế ngay lập tức là cần thiết.

 Chảy máu âm đạo bất thường

Chảy máu âm đạo khi có dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung thường khác với chu kỳ kinh nguyệt, máu có thể ra ít hoặc nhiều và thường có màu nâu sẫm, dạng nước (Theo ACOG, 2021). Một số phụ nữ có thể nhầm lẫn đây là một kỳ kinh nguyệt bất thường hoặc máu báo thai.

Chảy máu bất thường xảy ra do sự bong tróc của lớp nội mạc tử cung khi nồng độ hormone thai kỳ không ổn định. Bất kỳ tình trạng ra máu nào trong thai kỳ cũng cần được đánh giá bởi bác sĩ, đặc biệt khi đi kèm với đau bụng một bên.

 Trễ kinh và các dấu hiệu mang thai khác

Giống như một thai kỳ bình thường, một trong các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung là tình trạng trễ kinh và các triệu chứng mang thai sớm khác như buồn nôn, căng tức ngực, mệt mỏi (Theo Stanford Medicine Children’s Health). Điều này là do cơ thể vẫn sản xuất hormone hCG sau khi trứng được thụ tinh.

Sự hiện diện của các dấu hiệu này cùng với đau bụng và chảy máu bất thường làm tăng nghi ngờ về khả năng mang thai ngoài tử cung. Que thử thai vẫn sẽ cho kết quả dương tính, nhưng điều này không xác định được vị trí làm tổ của thai.

Các dấu hiệu thai ngoài tử cung vỡ (hiếm gặp) là gì?

Khi khối thai phát triển quá lớn, nó có thể làm vỡ ống dẫn trứng, gây chảy máu ồ ạt vào ổ bụng. Các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung trong trường hợp này xuất hiện đột ngột, nghiêm trọng và là một cấp cứu y tế.

 Đau vai đột ngột (Shoulder tip pain)

Một cơn đau nhói, đột ngột ở vùng đầu vai, nơi vai kết thúc và cánh tay bắt đầu, là một dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung đã vỡ rất đặc trưng (Theo NHS UK, 2022). Cơn đau này đặc biệt rõ rệt khi nằm xuống.

Cơn đau này không phải do vấn đề ở vai mà là do máu từ khối thai vỡ tràn vào ổ bụng, kích thích dây thần kinh hoành (phrenic nerve). Dây thần kinh này chạy từ cơ hoành lên đến vai, gây ra cảm giác đau quy chiếu tại vai.

 Chóng mặt, ngất xỉu và da nhợt nhạt

Cảm giác choáng váng, chóng mặt dữ dội, ngất xỉu, kèm theo da lạnh, ẩm và nhợt nhạt là những dấu hiệu của tình trạng sốc do mất máu (Theo Mayo Clinic, 2023). Tình trạng này xảy ra khi cơ thể mất một lượng máu lớn một cách nhanh chóng, khiến huyết áp giảm đột ngột.

Các triệu chứng khác có thể bao gồm mạch nhanh, thở gấp và cảm giác bồn chồn, lo lắng. Đây là tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, cần gọi cấp cứu ngay lập tức.

3. Nguyên nhân nào gây ra thai ngoài tử cung?

Ảnh trên: Một số nguyên nhân phổ biến

Hiểu rõ các nguyên nhân giúp nhận thức rõ hơn về nguy cơ và lý do xuất hiện các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung. Nguyên nhân chính xác không phải lúc nào cũng rõ ràng, nhưng nó thường liên quan đến tình trạng tổn thương hoặc tắc nghẽn ống dẫn trứng.

Các nguyên nhân và yếu tố nguy cơ hàng đầu bao gồm:

Viêm vùng chậu (PID): Thường do các bệnh lây truyền qua đường tình dục như Chlamydia và lậu, gây sẹo và tổn thương ống dẫn trứng (Theo Centers for Disease Control and Prevention – CDC).

Tiền sử thai ngoài tử cung: Phụ nữ đã từng bị thai ngoài tử cung có nguy cơ tái phát cao hơn.

Phẫu thuật ống dẫn trứng hoặc vùng chậu: Các phẫu thuật trước đó có thể để lại sẹo, ảnh hưởng đến chức năng của ống dẫn trứng.

Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Mặc dù hiếm gặp, trứng được cấy vào tử cung đôi khi có thể di chuyển vào ống dẫn trứng.

Hút thuốc lá: Hút thuốc được cho là ảnh hưởng đến nhu động của ống dẫn trứng, làm chậm quá trình di chuyển của trứng.

Tuổi tác: Nguy cơ tăng lên ở phụ nữ trên 35 tuổi.

4. Thai ngoài tử cung có được chẩn đoán bằng que thử thai không?

Que thử thai tại nhà phát hiện sự hiện diện của hormone hCG trong nước tiểu, do đó sẽ cho kết quả dương tính nếu có thai ngoài tử cung. Tuy nhiên, que thử thai chỉ xác nhận tình trạng mang thai, không thể xác định vị trí làm tổ của phôi thai (Theo ACOG, 2021).

Do đó, một kết quả que thử thai dương tính kèm theo các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung như đau bụng một bên hoặc chảy máu cần được đánh giá thêm bằng các phương pháp y khoa chuyên sâu.

5. Các phương pháp chẩn đoán thai ngoài tử cung là gì?

Ảnh trên: Một vài chuẩn đoán

Khi các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung xuất hiện, việc chẩn đoán xác định là bước tiếp theo và cực kỳ quan trọng. Bác sĩ sẽ kết hợp nhiều phương pháp khác nhau để có được kết luận chính xác.

Các phương pháp chẩn đoán bao gồm:

Xét nghiệm máu định lượng Beta-hCG: Đo lường nồng độ hormone hCG trong máu. Trong thai kỳ bình thường, nồng độ hCG sẽ tăng gấp đôi sau mỗi 48-72 giờ. Trong thai ngoài tử cung, nồng độ này thường thấp hơn và tăng chậm hơn so với dự kiến (Theo Cleveland Clinic, 2022).

Siêu âm đầu dò âm đạo: Đây là phương pháp quan trọng nhất. Siêu âm cho phép bác sĩ quan sát bên trong tử cung. Nếu xét nghiệm máu cho thấy có thai nhưng không tìm thấy túi thai trong tử cung, nghi ngờ về thai ngoài tử cung sẽ tăng lên.

Nội soi ổ bụng: Trong một số trường hợp chẩn đoán không rõ ràng, bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật nội soi để quan sát trực tiếp ống dẫn trứng và các cơ quan khác.

6. Các phương pháp điều trị thai ngoài tử cung là gì?

Ảnh trên: Một số phương pháp điều trị

Thai ngoài tử cung không thể được di chuyển vào tử cung và không thể tiếp tục phát triển. Việc điều trị là bắt buộc để xử lý các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung và bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người mẹ.

Có ba phương pháp điều trị chính, tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân:

Điều trị bằng thuốc: Sử dụng thuốc Methotrexate dạng tiêm để ngăn chặn sự phát triển của tế bào thai. Phương pháp này thường được áp dụng cho các trường hợp phát hiện sớm, khối thai còn nhỏ và chưa có dấu hiệu vỡ (Theo ACOG, 2021).

Phẫu thuật nội soi: Đây là phương pháp phẫu thuật phổ biến nhất để loại bỏ khối thai và có thể bảo tồn hoặc cắt bỏ ống dẫn trứng bị ảnh hưởng.

Phẫu thuật mở bụng: Được chỉ định trong các trường hợp khẩn cấp khi khối thai đã vỡ và gây xuất huyết nặng.

Quá trình hồi phục sau thai ngoài tử cung không chỉ về thể chất mà còn về tinh thần. Việc tái kết nối với cơ thể và khám phá lại sự thân mật một cách an toàn là một phần quan trọng của hành trình này. Trong bối cảnh đó, việc tìm hiểu các công cụ hỗ trợ có thể giúp một số cá nhân và cặp đôi tìm lại sự tự tin như dương vật giả. Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ đáng tin cậy để khám phá các sản phẩm hỗ trợ chính hãng, shop người lớn uy tín số 1 Việt Nam – Quân Tử Nhỏ là một lựa chọn đáng cân nhắc. Với hơn 100.000 khách hàng, shop cam kết tư vấn tận tâm và giao hàng siêu kín đáo, bảo vệ tuyệt đối sự riêng tư của bạn.

7. Câu hỏi thường gặp về dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung

Thai ngoài tử cung có thể tự tiêu biến không?

Trong một số trường hợp rất hiếm, khi nồng độ hCG rất thấp và giảm dần, khối thai có thể tự tiêu biến mà không cần điều trị. Tuy nhiên, điều này cần được theo dõi y tế chặt chẽ (Theo Royal College of Obstetricians and Gynaecologists).

Sau khi điều trị thai ngoài tử cung bao lâu thì có thể mang thai lại?

Bác sĩ thường khuyên nên đợi ít nhất 3 tháng hoặc qua 2 chu kỳ kinh nguyệt bình thường trước khi cố gắng mang thai lại để cơ thể có thời gian hồi phục hoàn toàn (Theo NHS UK, 2022).

Mang thai ngoài tử cung có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản trong tương lai không?

Nhiều phụ nữ vẫn có thể mang thai thành công sau khi bị thai ngoài tử cung. Khả năng này phụ thuộc vào tình trạng của ống dẫn trứng còn lại và các yếu tố sức khỏe khác (Theo ACOG, 2021).

Đau lưng có phải là một dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung không?

Đau lưng dưới có thể là một triệu chứng của thai ngoài tử cung, mặc dù nó không phổ biến như đau bụng. Cơn đau có thể xảy ra do áp lực từ khối thai hoặc do xuất huyết nội gây kích ứng (Theo Cleveland Clinic).

Làm thế nào để phân biệt chảy máu do thai ngoài tử cung và máu báo thai?

Máu báo thai thường rất ít, có màu hồng nhạt hoặc nâu và chỉ kéo dài 1-2 ngày. Chảy máu là một dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung thường kéo dài hơn, có màu nâu sẫm và đi kèm đau bụng (Theo Mayo Clinic).

Thai ngoài tử cung có thể phát triển thành thai nhi hoàn chỉnh không?

Hoàn toàn không. Phôi thai không thể sống sót bên ngoài tử cung do thiếu không gian và nguồn cung cấp máu cần thiết để phát triển. Đây là một tình trạng không thể cứu vãn cho thai nhi (Theo Johns Hopkins Medicine).

Có thể phòng ngừa các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung không?

Không thể phòng ngừa hoàn toàn tình trạng này, nhưng có thể giảm thiểu các yếu tố nguy cơ bằng cách quan hệ tình dục an toàn để tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục và không hút thuốc lá (Theo CDC).

Điều trị bằng Methotrexate có ảnh hưởng đến lần mang thai sau không?

Methotrexate không gây ra dị tật bẩm sinh cho các thai kỳ trong tương lai, miễn là bạn đợi đủ thời gian theo khuyến nghị của bác sĩ (thường là 3-6 tháng) để thuốc được đào thải hoàn toàn (Theo ACOG).

Cảm xúc sau khi trải qua các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung là gì?

Trải qua thai ngoài tử cung là một trải nghiệm đau buồn. Cảm giác buồn bã, tức giận, và lo lắng là hoàn toàn bình thường. Việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè hoặc chuyên gia tâm lý là rất quan trọng.

Nguy cơ bị thai ngoài tử cung lần thứ hai là bao nhiêu?

Nếu đã có tiền sử thai ngoài tử cung, nguy cơ tái phát trong lần mang thai tiếp theo là khoảng 10-15%. Do đó, việc theo dõi sớm và chặt chẽ trong lần mang thai sau là cực kỳ cần thiết (Theo Royal College of Obstetricians and Gynaecologists).

8. Kết luận

Tóm lại, việc nhận diện chính xác và kịp thời các dấu hiệu thai làm tổ ngoài tử cung đóng vai trò sống còn trong việc bảo vệ sức khỏe và khả năng sinh sản của người phụ nữ. Các triệu chứng cảnh báo như đau bụng dưới một bên, chảy máu âm đạo bất thường và trễ kinh không nên bị bỏ qua. Bất kỳ nghi ngờ nào cũng cần được thăm khám y tế ngay lập tức để được chẩn đoán và can thiệp kịp thời. Y học hiện đại cung cấp các phương pháp điều trị hiệu quả, giúp nhiều phụ nữ vượt qua giai đoạn khó khăn này và tiếp tục có những thai kỳ khỏe mạnh trong tương lai.