Thuốc tránh thai khẩn cấp Amariston: Thành phần, Cơ chế, Hiệu quả và Cách dùng an toàn

Thuốc tránh thai khẩn cấp Amariston là một giải pháp nội tiết tố đường uống, chứa hoạt chất chính Levonorgestrel1. Hoạt chất này thuộc nhóm progestin tổng hợp, được sử dụng để ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ hoặc khi biện pháp tránh thai khác thất bại (Theo Tờ hướng dẫn sử dụng thuốc).

Cơ chế hoạt động chủ yếu của Amariston là ức chế hoặc làm chậm quá trình rụng trứng2. Thuốc cũng có thể làm đặc chất nhầy cổ tử cung, ngăn cản tinh trùng gặp trứng, hoặc thay đổi niêm mạc tử cung để cản trở sự làm tổ của trứng đã thụ tinh (Theo Tổ chức Y tế Thế giới – WHO).

Hiệu quả của Amariston đạt mức cao, đặc biệt khi sử dụng trong 72 giờ (3 ngày) đầu tiên sau quan hệ tình dục3. Hiệu quả này giảm dần theo thời gian; dùng càng sớm, khả năng ngăn ngừa mang thai càng cao (Theo Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ – FDA).

Việc sử dụng Amariston an toàn liên quan đến việc tuân thủ đúng liều lượng (thường là 1 viên duy nhất), thời điểm uống thuốc, và nhận diện các tác dụng phụ phổ biến4. Thuốc này không phải là phương pháp phá thai và không bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs)5.

1. Amariston là thuốc gì?

Ảnh trên: Minh họa thuốc tránh thai khẩn cấp amariston

Thuốc tránh thai khẩn cấp Amariston là một loại thuốc nội tiết tố chứa Levonorgestrel, được sử dụng để giảm nguy cơ mang thai sau một lần quan hệ tình dục không được bảo vệ6. Đây là một biện pháp can thiệp khẩn cấp, không phải là phương pháp tránh thai hàng ngày (Theo Tờ thông tin sản phẩm Amariston). Thuốc hoạt động bằng cách can thiệp vào quá trình rụng trứng hoặc thụ tinh7.

Amariston được chỉ định trong các trường hợp:

Quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp bảo vệ.

Sử dụng biện pháp tránh thai khác nhưng gặp thất bại, ví dụ như bao cao su bị rách, thủng hoặc quên uống thuốc tránh thai hàng ngày.

Thuốc này được thiết kế để sử dụng trong một khung thời gian ngắn sau khi quan hệ. Tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về thành phần tạo nên tác dụng của thuốc.

2. Thành phần chính và hàm lượng của thuốc Amariston?

Thành phần hoạt chất chính trong mỗi viên thuốc Amariston là Levonorgestrel 1.5mg8. Levonorgestrel là một progestin (một dạng hormone progestogen tổng hợp), tương tự như hormone tự nhiên progesterone trong cơ thể phụ nữ (Theo Dược thư Quốc gia Việt Nam).

Ngoài hoạt chất chính, viên thuốc còn chứa các tá dược khác (như lactose monohydrate, tinh bột ngô, povidone K30) vừa đủ để tạo thành một viên nén, giúp ổn định hoạt chất và tạo thuận lợi cho việc hấp thu thuốc trong cơ thể. Việc hiểu rõ cơ chế hoạt động của Levonorgestrel 1.5mg là rất quan trọng.

3. Cơ chế hoạt động của Amariston trong cơ thể?

Ảnh trên: Cơ chế hoạt động

Cơ chế hoạt động của Amariston phụ thuộc vào thời điểm trong chu kỳ kinh nguyệt mà thuốc được sử dụng.

3.1. Cơ chế chính là gì?

Cơ chế chính của Amariston là ức chế hoặc làm trì hoãn quá trình rụng trứng (phóng noãn)9. Bằng cách cung cấp một liều cao progestin, thuốc ngăn cản sự gia tăng đột ngột của hormone LH (Luteinizing Hormone), tín hiệu cần thiết để trứng chín và rụng (Theo Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ – ACOG).

3.2. Các cơ chế phụ trợ?

Thuốc còn có hai cơ chế phụ trợ khác:

Làm đặc chất nhầy cổ tử cung: Levonorgestrel làm tăng độ quánh của dịch nhầy, tạo ra một rào cản vật lý ngăn cản tinh trùng di chuyển qua cổ tử cung để gặp trứng.

Ảnh hưởng đến niêm mạc tử cung: Thuốc có thể làm thay đổi lớp nội mạc tử cung, khiến nó không thuận lợi cho việc làm tổ của trứng đã được thụ tinh.

Cần nhấn mạnh rằng, Amariston và các thuốc chứa Levonorgestrel khác không có tác dụng, nếu quá trình làm tổ của phôi thai đã bắt đầu10. Nó không phải là thuốc gây sảy thai (Theo WHO).

4. Hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp Amariston?

Ảnh trên: Hiệu quả của thuốc

Hiệu quả của thuốc là một trong những yếu tố được quan tâm hàng đầu khi sử dụng.

4.1. Tỷ lệ hiệu quả của Amariston?

Hiệu quả của Amariston trong việc ngăn ngừa mang thai là rất cao, đạt tới 85-95%, nếu được sử dụng trong vòng 72 giờ (3 ngày) sau khi quan hệ không an toàn 11 (Theo Guttmacher Institute).

4.2. Hiệu quả giảm dần theo thời gian như thế nào?

Hiệu quả của thuốc giảm đáng kể theo thời gian tính từ lúc quan hệ; uống càng sớm, hiệu quả càng cao12.

Dùng trong 24 giờ đầu: Hiệu quả có thể đạt trên 95%13.

Dùng từ 24 đến 48 giờ: Hiệu quả giảm còn khoảng 85%14.

Dùng từ 49 đến 72 giờ: Hiệu quả tiếp tục giảm15.

Sau 72 giờ: Hiệu quả của thuốc giảm mạnh và không còn được khuyến nghị sử dụng sau 120 giờ (5 ngày), mặc dù một số nghiên cứu cho thấy vẫn còn một phần tác dụng (Theo FDA)16.

4.3. Yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc?

Các yếu tố chính ảnh hưởng đến hiệu quả bao gồm thời điểm uống thuốc, chỉ số khối cơ thể (BMI), và tương tác với các loại thuốc khác17.

Thời điểm: Như đã nêu, thời gian là yếu tố then chốt.

Cân nặng (BMI): Một số nghiên cứu chỉ ra hiệu quả của Levonorgestrel có thể giảm ở những phụ nữ có chỉ số BMI cao (trên 25) hoặc béo phì (BMI trên 30) (Theo Tạp chí Contraception).

Nôn mửa: Hiệu quả của thuốc sẽ mất, nếu người dùng bị nôn trong vòng 2 giờ sau khi uống18.

5. Cách sử dụng thuốc Amariston đúng cách?

Ảnh trên: Liều dùng và cách dùng sao cho đúng

Để sử dụng thuốc Amariston đạt hiệu quả tối ưu, cần uống 1 viên duy nhất (liều 1.5mg) càng sớm càng tốt sau khi quan hệ tình dục không bảo vệ, lý tưởng nhất là trong vòng 72 giờ19.

5.1. Liều dùng tiêu chuẩn?

Liều dùng tiêu chuẩn của Amariston là một viên nén 1.5mg duy nhất20. Đây là liều đã được nghiên cứu và phê duyệt để đạt hiệu quả tối đa với mức độ an toàn chấp nhận được. Không tự ý tăng liều lượng.

5.2. Xử lý khi bị nôn sau khi uống thuốc?

Cần uống ngay một liều Amariston khác thay thế, nếu bị nôn trong vòng 2 giờ sau khi uống thuốc21. Điều này là do thuốc có thể chưa kịp hấp thu hoàn toàn vào cơ thể22. Nếu tiếp tục nôn, cần liên hệ với bác sĩ để được tư vấn.

5.3. Có nên lạm dụng thuốc không?

Thuốc tránh thai khẩn cấp Amariston không được khuyến cáo sử dụng như một biện pháp tránh thai thường xuyên23. Việc lạm dụng thuốc (sử dụng nhiều hơn 2 lần trong một chu kỳ kinh nguyệt) có thể gây rối loạn nội tiết tố nghiêm trọng, dẫn đến các vấn đề như rong kinh, trễ kinh kéo dài, và làm giảm hiệu quả của chính nó trong những lần sử dụng sau24.

6. Các tác dụng phụ thường gặp khi dùng Amariston?

Ảnh trên: Tác dụng phụ thường thấy

Các tác dụng phụ phổ biến nhất của Amariston liên quan đến hệ tiêu hóa và nội tiết, thường ở mức độ nhẹ và tự khỏi sau 1-2 ngày (Theo Tờ hướng dẫn sử dụng thuốc)25.

Các tác dụng phụ bao gồm:

Buồn nôn và nôn: Đây là tác dụng phụ phổ biến nhất, gặp ở khoảng 20-30% người dùng.

Rối loạn kinh nguyệt: Gây trễ kinh, có kinh sớm hơn, hoặc ra máu bất thường (rong kinh) giữa chu kỳ.

Đau đầu, chóng mặt: Do sự thay đổi đột ngột của hormone.

Mệt mỏi: Cảm giác uể oải, thiếu năng lượng.

Đau bụng dưới hoặc căng tức ngực: Tương tự như các triệu chứng tiền kinh nguyệt.

Hầu hết các triệu chứng này không nghiêm trọng. Tuy nhiên, cần theo dõi chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo để xác nhận thuốc đã có hiệu quả.

7. Chống chỉ định: Những ai không nên dùng Amariston?

Mặc dù tương đối an toàn, một số trường hợp cụ thể không được khuyến cáo sử dụng Amariston.

7.1. Chống chỉ định tuyệt đối?

Thuốc Amariston chống chỉ định tuyệt đối với những người đã xác định có thai hoặc nghi ngờ có thai, và những người có tiền sử dị ứng với Levonorgestrel hoặc bất kỳ tá dược nào của thuốc26. Thuốc không có tác dụng khi phôi thai đã làm tổ27.

7.2. Các trường hợp cần thận trọng?

Cần đặc biệt thận trọng khi sử dụng Amariston cho các nhóm đối tượng sau:

Bệnh gan nặng: Người có suy giảm chức năng gan nghiêm trọng.

Tiền sử thai ngoài tử cung: Levonorgestrel có thể làm tăng nguy cơ này, mặc dù hiếm gặp.

Bệnh lý viêm ruột (Crohn’s): Các hội chứng kém hấp thu nghiêm trọng có thể làm giảm hiệu quả của thuốc.

Chảy máu âm đạo bất thường: Những trường hợp chảy máu không rõ nguyên nhân cần được thăm khám trước khi dùng.

Những trường hợp này cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi quyết định sử dụng.

8. Tương tác thuốc cần lưu ý khi sử dụng Amariston?

Một số loại thuốc khi sử dụng đồng thời có thể làm giảm hiệu quả của Amariston bằng cách tăng tốc độ chuyển hóa Levonorgestrel trong gan (Theo Dược thư Quốc gia)28.

Các nhóm thuốc chính gây tương tác bao gồm:

Thuốc chống động kinh: Các loại như Phenobarbital, Carbamazepine, Phenytoin.

Thuốc điều trị HIV/AIDS: Ví dụ như Ritonavir, Efavirenz.

Thuốc kháng sinh: Đặc biệt là Rifampicin (dùng trong điều trị lao).

Thảo dược: St. John’s Wort (Cỏ Thánh John) cũng được ghi nhận làm giảm nồng độ thuốc.

Cần thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ về tất cả các loại thuốc đang sử dụng, nếu bạn cần dùng Amariston.

9. Các câu hỏi liên quan đến việc sử dụng Amariston?

Giải đáp một số tình huống cụ thể thường gặp trong quá trình sử dụng.

9.1. Uống Amariston có gây vô sinh không?

Hiện tại, không có bằng chứng khoa học nào cho thấy việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp Levonorgestrel (như Amariston) gây vô sinh hoặc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản lâu dài29. Tác dụng của thuốc chỉ là tạm thời và cơ thể sẽ trở lại chu kỳ bình thường sau đó. Tuy nhiên, lạm dụng thuốc có thể gây rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến chu kỳ rụng trứng.

9.2. Uống thuốc xong bị trễ kinh bao lâu là bình thường?

Việc trễ kinh sau khi uống Amariston là một tác dụng phụ phổ biến, thường chu kỳ sẽ chậm lại khoảng 5-7 ngày so với dự kiến30. Điều này xảy ra do liều cao progestin làm thay đổi chu kỳ nội tiết.

Cần đi khám bác sĩ để loại trừ khả năng mang thai, nếu chu kỳ kinh bị trễ quá 1 tuần (7 ngày) so với mốc trễ dự kiến, hoặc có các dấu hiệu mang thai khác.

9.3. Amariston có bảo vệ khỏi các bệnh STDs không?

Thuốc Amariston hoàn toàn không có tác dụng bảo vệ người dùng khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) như HIV, lậu, giang mai, hay sùi mào gà31. Đây chỉ là thuốc nội tiết tố ngăn ngừa thai32.

10. Các biện pháp tránh thai an toàn khác?

Ảnh trên: Một số biện pháp an toàn hơn

Thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là biện pháp được khuyến khích sử dụng thường xuyên do nồng độ hormone cao và nguy cơ rối loạn kinh nguyệt33. Các phương pháp tránh thai chủ động, an toàn và hiệu quả hơn bao gồm sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày, đặt vòng tránh thai (IUD), cấy que tránh thai, hoặc miếng dán tránh thai.

Một biện pháp quan trọng khác là sử dụng bao cao su. Bao cao su là phương pháp rào cản duy nhất vừa có tác dụng tránh thai (khi sử dụng đúng cách), vừa giúp phòng ngừa hiệu quả các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) (Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh – CDC).

Việc lựa chọn phương pháp phù hợp đòi hỏi sự hiểu biết và đôi khi là tư vấn. Nếu bạn đang tìm kiếm các sản phẩm hỗ trợ như bao cao su chính hãng, hoặc cần tư vấn kín đáo về các biện pháp bảo vệ, việc tìm một địa chỉ đáng tin cậy là rất quan trọng. Quân Tử Nhỏ là một trong những shop người lớn uy tín số 1 Việt Nam với hơn 100.000 khách hàng. Đội ngũ tư vấn tại đây luôn sẵn sàng hỗ trợ tận tâm, đảm bảo giao hàng siêu kín đáo và bảo vệ tuyệt đối sự riêng tư của bạn.

11 Các câu hỏi thường gặp về thuốc tránh thai khẩn cấp Amariston

11.1. Uống Amariston 2 lần trong 1 tháng có sao không?

Việc lạm dụng Amariston (uống 2 lần/tháng) làm tăng nguy cơ rối loạn nội tiết tố nghiêm trọng, gây rong kinh, trễ kinh kéo dài, và giảm hiệu quả của thuốc (Theo Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ)34.

11.2. Uống Amariston bị trễ kinh bao lâu là bình thường?

Hiện tượng trễ kinh sau khi uống thuốc là phổ biến, thường chu kỳ sẽ chậm lại từ 5 đến 7 ngày so với dự kiến35. Cần thử thai, nếu kinh nguyệt bị trễ quá 1 tuần.

11.3. Amariston có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này không?

Không có bằng chứng khoa học cho thấy Amariston gây ảnh hưởng vĩnh viễn đến khả năng sinh sản hoặc gây vô sinh36. Tác dụng của thuốc là tạm thời và sẽ hết sau khi thuốc được đào thải.

11.4. Uống Amariston khi đang cho con bú được không?

Một lượng nhỏ Levonorgestrel có thể đi vào sữa mẹ, nhưng được coi là an toàn cho trẻ sơ sinh (Theo WHO)37. Để giảm thiểu, người mẹ có thể cho con bú ngay trước khi uống thuốc và vắt bỏ sữa trong vài giờ sau đó.

11.5. Nên uống Amariston trước hay sau khi ăn?

Thuốc Amariston có thể uống bất kỳ lúc nào, không phụ thuộc vào bữa ăn (trước, trong, hoặc sau khi ăn)38. Tuy nhiên, uống thuốc sau bữa ăn nhẹ có thể giúp giảm tác dụng phụ buồn nôn.

11.6. Uống Amariston có gây vô sinh không?

Amariston không gây vô sinh39. Đây là mối lo ngại phổ biến nhưng không có cơ sở khoa học. Tác dụng của thuốc chỉ ngăn cản sự rụng trứng hoặc thụ tinh tại thời điểm sử dụng.

11.7. Giá thuốc tránh thai khẩn cấp Amariston là bao nhiêu?

Giá của thuốc Amariston thay đổi tùy theo nhà thuốc, khu vực, nhưng thường dao động trong một khoảng giá nhất định do Bộ Y tế quy định. Bạn có thể tham khảo trực tiếp tại các nhà thuốc uy tín.

11.8. Uống Amariston mà vẫn có thai thì phải làm sao?

Không có loại thuốc khẩn cấp nào hiệu quả 100%; nếu uống thuốc mà vẫn có thai, cần đến ngay cơ sở y tế để thăm khám40. Thuốc không gây dị tật thai nhi, nhưng cần theo dõi thai kỳ chặt chẽ.

11.9. Amariston có phòng được bệnh lây qua đường tình dục (STDs) không?

Thuốc Amariston tuyệt đối không phòng được các bệnh lây qua đường tình dục (STDs) như HIV, lậu, giang mai41. Chỉ có bao cao su mới có chức năng này42.

11.10. Uống Amariston ngay sau khi quan hệ có hiệu quả 100% không?

Không có phương pháp nào đảm bảo hiệu quả 100%43. Uống thuốc càng sớm (trong 24 giờ đầu) thì hiệu quả càng cao (có thể trên 95%), nhưng vẫn luôn tồn tại một tỷ lệ thất bại nhỏ.

12. Kết luận

Thuốc tránh thai khẩn cấp Amariston (Levonorgestrel 1.5mg) là một biện pháp can thiệp hiệu quả cao để ngăn ngừa mang thai ngoài ý muốn, khi được sử dụng đúng cách và kịp thời, lý tưởng trong vòng 72 giờ sau quan hệ không an toàn44. Cơ chế chính của thuốc là trì hoãn rụng trứng và cản trở sự thụ tinh45.

Tuy nhiên, đây không phải là phương pháp tránh thai thường xuyên. Việc sử dụng phải đi kèm với hiểu biết về các tác dụng phụ (như buồn nôn, rối loạn kinh nguyệt) và các trường hợp chống chỉ định. Amariston không bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs)46. Người dùng cần cân nhắc các biện pháp tránh thai chủ động, an toàn và bền vững hơn như sử dụng bao cao su hoặc các phương pháp nội tiết hàng ngày.